DNA pradawnego konia potwierdza realizm malowideł naskalnych
Czy dzieła sztuki z paleolitu stanowią odzwierciedlenie środowiska naturalnego? By odpowiedzieć na pytanie, czy konie przedstawione na prehistorycznych malowidłach naskalnych wyglądały jak prawdziwe w naturze, międzynarodowy zespół naukowców posłużył się pradawnym kwasem dezoksyrybonukleinowym (DNA). Wyniki zaprezentowane w czasopiśmie Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) pokazują, że w populacjach koni przed udomowieniem występowało zróżnicowanie kolorystyki obserwowane w paleolitycznych malowidłach naskalnych - nawet "lamparcie" cętki. Potwierdzają one teorię, że artyści odzwierciedlali swoje naturalne środowisko i popierają dowodami występowanie fenotypów z białymi cętkami wśród nieudomowionych koni. Do tej pory badania DNA zdołały jedynie potwierdzić wyniki dotyczące koni o maści gniadej i karej. W toku ostatnich badań naukowcy z Hiszpanii, Niemiec, Meksyku, Rosji, USA i Wlk. Brytanii ustalili genotyp i przeanalizowali 9 loci maści 31 nieudomowionych koni datujące się aż na 35.000 lat temu z Europy Zachodniej i Wschodniej oraz z Syberii i Półwyspu Iberyjskiego. Zespół przeanalizował próbki kości i zębów zebrane z 15 stanowisk. Dane pokazują, że gen powiązany z lamparcimi cętkami wystąpił w czterech próbkach z plejstocenu i dwóch z epoki miedzi z Europy Zachodniej i Wschodniej. Odkrycie potwierdza istnienie cętkowanych koni. Wyniki pogłębiają również wiedzę na temat występowania wszystkich fenotypów maści dostrzegalnych na malowidłach naskalnych (gniada, kara i cętkowana) w populacjach koni przed udomowieniem. Zespół zauważa, że fenotyp zespołu lamparta był rzadki, zwłaszcza po utracie pozycji w stosunku do innych fenotypów. Niemniej ostatnio kompleks lamparci zyskuje na popularności, stając się preferowanym fenotypem u wielu ras koni, takich jak Appaloosa czy Noriker. "Zintensyfikowaliśmy ponownie nasze starania hodowlane ze względu na rosnące zainteresowanie przywróceniem tych koni" - mówi dr Monika Reissmann z Wydziału Upraw i Nauk o Zwierzętach Uniwersytetu Humboldta w Niemczech. "Nasze wyniki sugerują, że przynajmniej w przypadku dzikich koni, paleolityczne malowidła naskalne, w tym niezwykłe portrety cętkowanych koni, były ściśle powiązane z realnym wyglądem zwierząt" - wyjaśnia Michi Hofreiter, profesor z Wydziału Biologii Uniwersytetu w Yorku w Wlk. Brytanii. "Podczas gdy wcześniejsze badania DNA dostarczyły dowodów dotyczących koni o maści gniadej i karej, nasze prace wykazały, że fenotyp kompleksu lamparciego również występował u pradawnych koni i został dokładnie odwzorowany przez współczesnych im ludzi niemal 25.000 lat temu." Profesor Hofreiter dodaje, że wyniki badań umacniają przekonanie, że malowidła naskalne mogą zawierać mniej konotacji symbolicznych niż zwykło się uważać, przedstawiając naturalne środowisko ludzi. Wypowiadając się na temat badań i podjętych prac, dr Melanie Pruvost z Instytutu Badań Zoologicznych i Badań nad Dziką Przyrodą w Berlinie i Niemieckiego Instytutu Archeologicznego, stwierdziła: "Dopiero zaczynamy dysponować narzędziami genetycznymi umożliwiającymi dostęp do wyglądu zwierząt z przeszłości i nadal pozostaje wiele pytań i fenotypów, których proces genetyczny nie został jeszcze opisany. Niemniej możemy już dostrzec, że tego typu badania mogą niezwykle pogłębić naszą wiedzę na temat przeszłości. Świadomość występowania koni z lamparcimi cętkami w plejstoceńskiej Europie dostarcza archeologom nowych argumentów i danych do interpretacji sztuki naskalnej."Więcej informacji: PNAS: http://www.pnas.org/ Uniwersytet w Yorku: http://www.york.ac.uk/
Kraje
Niemcy, Hiszpania, Meksyk, Rosja, Zjednoczone Królestwo, Stany Zjednoczone