Bułgaria gotowa na obosieczny miecz mobilności Przystąpienie do UE i związane z nim możliwości przemieszczania się najprawdopodobniej spotęgują drenaż mózgów z Bułgarii, powiedział wicepremier i minister edukacji i nauki Daniel Valtchev w rozmowie z serwisem CORDIS Wiadomości. Lecz minister Valtchev jest optymistą i uważa,... Przystąpienie do UE i związane z nim możliwości przemieszczania się najprawdopodobniej spotęgują drenaż mózgów z Bułgarii, powiedział wicepremier i minister edukacji i nauki Daniel Valtchev w rozmowie z serwisem CORDIS Wiadomości. Lecz minister Valtchev jest optymistą i uważa, że tę mobilność można widzieć w pozytywnym świetle. - Nie uważam drenażu mózgów za negatywną tendencję. Przeciwnie, oznacza on, że młodzi ludzie są uznawani i poważani w europejskiej, a nawet globalnej społeczności naukowej - powiedział minister Valtchev. Minister odwiedził Brukselę, aby otworzyć wystawę ukazującą bułgarskie odkrycia i dokonania naukowe oraz badaczy i priorytety badawcze. W wywiadzie z serwisem CORDIS Wiadomości minister omawiał skutki, jakie akcesja przyniesie bułgarskiej nauce, co może wnieść Bułgaria, uczestnictwo w programach ramowych UE oraz obosieczny miecz mobilności naukowców. - W naszym kraju i w Europie jako całości trzeba zapewnić takie możliwości, udogodnienia, perspektywy i warunki, aby ambicją młodych ludzi był powrót i kontynuacja kariery naukowej w kraju ojczystym - powiedział minister Valtchev, powracając do zagadnienia drenażu mózgów. Bułgaria przyznaje utalentowanym naukowcom od 20 do 30 stypendiów badawczych, zachęcając ich do studiowania i zdobywania doświadczenia za granicą. Istnieje jednak również składnik "powrotny", zobowiązujący stypendystów do powrotu do Bułgarii. - Z naszego doświadczenia wynika, że ten program dobrze działa - powiedział minister Valtchev. - Najtęższe głowy otrzymują szansę zdobycia aktualnej wiedzy od najlepszych naukowców w Europie oraz szansę zaangażowania w projekty badawcze niosące najwięcej korzyści. Drugą stroną medalu jest to, że muszą przenieść tę wiedzę z powrotem do swoich macierzystych organizacji badawczych. Bułgaria jest od dawna częścią Europejskiej Przestrzeni Badawczej (ERA). Kraj ten rozpoczął uczestnictwo w unijnych ramowych programach badawczych od czwartego programu ramowego (4. PR) i jego status stopniowo zmieniał się ze statusu "kraju trzeciego", na status kraju stowarzyszonego, kandydującego, a następnie przystępującego. Bułgaria uczestniczyła w szóstym programie ramowym na równej stopie z państwami członkowskimi UE. Wskaźnik sukcesu bułgarskich wniosków zwiększył się z 7% do 15%. - Nazwałbym to historią sukcesu - powiedział minister Valtchev. Przewidziane są liczne inicjatywy mające jeszcze bardziej intensyfikować uczestnictwo w 7. PR. Przygotowawczy program dotacji, mający na celu wsparcie przekształcania pomysłów badawczych w projekty badawcze, zostanie zainaugurowany w 2007 r. W przygotowaniu jest również kampania informacyjna, a program współfinansowania badań o wysokim priorytecie finansowanych w 7. PR rozpocznie się w 2008 r. - Muszę przyznać, że nasze uczestnictwo w szóstym programie ramowym zmieniło mentalność bułgarskiej społeczności naukowej, a także decydentów - powiedział minister w rozmowie z CORDIS Wiadomości. Jako korzyści z 6. PR wymienił on poprawę dostępu do infrastruktury badawczej, wzmocnienie powiązań między badaczami a instytucjami w regionie, zachęty do rozpoczynania badań w nowych dziedzinach, wspólne ośrodki badawcze oraz restrukturyzację regionalnych tradycji badawczych. Lecz związek między społecznościami badawczymi Bułgarii i reszty Europy miał charakter stosunków wzajemnych: choć Bułgaria uczy się od swoich sąsiadów, sama posiada znaczące dziedziny kompetencji. Bułgaria szczyci się swoją reputacją w dziedzinie biotechnologii, genomiki i proteomiki, jakości i bezpieczeństwa produktów spożywczych, technologii informacyjnych i komunikacyjnych (TIK), a także projektowania przyrządów i części dla branży samochodowej, lotniczej i obronnej. Obecnie Bułgaria chce współpracować z innymi, aby przyczyniać się do postępów europejskiego społeczeństwa opartego na wiedzy. - Naszym celem nie jest stawianie sobie pytania, co wniesiemy do UE, lecz co my, wraz z naszymi zespołami badawczymi w całej Europie, damy światu - powiedział minister Valtchev. Bułgaria wraz z krajami w całej Europie i poza nią aktywnie stara się przekonywać społeczeństwo o znaczeniu nauki. Minister przyznał, że ludzie w coraz większym stopniu postrzegają naukę jako czynnik zbyt szybko zmieniający ich życie. Rząd wspiera bezpośredni dialog między obywatelami, naukowcami i decydentami i uznaje, że musi on mieć charakter otwarty: - Aby zdobyć zaufanie trzeba sobie na nie zasłużyć. Nie wystarczy tylko ludzi informować. Trzeba im też dać szansę wyrażenia swoich poglądów, obaw i problemów - powiedział minister Valtchev. Kraje Bułgaria
