Nowe badania rzucają światło na wybory młodych Europejczyków związane z dietą i trybem życia Dlaczego dieta niektóry dzieci opiera się na fast foodzie, podczas gdy inne jedzą zdrowo? Co skłania nastolatków do wybierania hamburgera zamiast sałatki? Dlaczego niektórzy się gimnastykują, a inni nie? Jakie są konsekwencje zdrowotne ubogiej diety, braku aktywności fizycznej... Dlaczego dieta niektóry dzieci opiera się na fast foodzie, podczas gdy inne jedzą zdrowo? Co skłania nastolatków do wybierania hamburgera zamiast sałatki? Dlaczego niektórzy się gimnastykują, a inni nie? Jakie są konsekwencje zdrowotne ubogiej diety, braku aktywności fizycznej i innych czynników ryzyka? Czy możliwe jest pokierowanie dzieci i ich rodzin w stronę zdrowszego trybu życia? Powyższe pytania i wiele innych zostały poddane analizie w toku szeroko zakrojonych badań nad zachowaniami żywieniowymi i trybem życia młodych Europejczyków. Około 22 mln dzieci w Unii Europejskiej kwalifikuje się jako dotknięte nadwagą lub otyłością, a ich liczba powiększa się każdego roku o 400.000. Stają one w obliczu poważnych zagrożeń zdrowotnych i społecznych, między innymi chorób sercowo-naczyniowych, cukrzycy typu 2, problemów ortopedycznych, osiągania w szkole wyników poniżej swoich możliwości i niskiej samooceny, a ryzyko, że staną się dorosłymi z nadwagą lub otyłością wynosi 60%. Wielu nastolatków, którzy nawet nie mają nadwagi również jest zagrożonych tymi chorobami z powodu niezdrowej diety i niskiego poziomu aktywności fizycznej. Aby rozprawić się z wyborami sprzyjającymi niezdrowemu trybowi życia, trzeba zrozumieć czynniki które powodują, że młodzi Europejczycy źle się odżywiają i zażywają mniej ruchu. To cel pięcioletnich prac badawczych prowadzonych przez paneuropejskie konsorcjum uczelni wyższych i instytutów badawczych w ramach unijnego projektu I.FAMILY (Determinanty zachowań żywieniowych u europejskich dzieci, nastolatków i ich rodziców). Opierając się na wynikach projektu IDEFICS, który był poświęcony badaniu około 16.000 dzieci w wieku 11-12 lat, projekt I.FAMILY zaprasza te dzieci, ich rodzeństwo i rodziców do udziału w dalszych pracach. Koncentrują się one w szczególności na jedenasto-, dwunastolatkach, którzy znajdują się na kluczowym etapie swojego rozwoju. Kohorta dzieci i ich rodzin została objęta badaniami w ośmiu ośrodkach w Europie - Belgia, Cypr, Estonia, Hiszpania, Niemcy, Szwecja, Węgry i Włochy - w celu rozwikłania wzajemnych zależności między złożonymi czynnikami behawioralnymi i genetycznymi oraz tymi związanymi z trybem życia, a także by poznać ich wpływ na nawyki żywieniowe i zdrowie. Na podstawie kwestionariuszy, wywiadów dotyczących relacji i zdrowia, testów psychologicznych i badań fizykalnych w połączeniu z próbkami biologicznymi i pomiarami aktywności fizycznej, naukowcy chcą porównać dzieci i ich rodziny, które wypracowały lub utrzymują zdrową dietę i tryb życia z tymi, których dieta i tryb życia rozwinęły się w niekorzystnym kierunku. Zważywszy, że dzieci były już objęte badaniami w ramach projektu IDEFICS, naukowcy będą w stanie opracować wieloletni profil czynników stojących za dobrymi bądź złymi wyborami żywieniowymi. Badacze są w stanie określić na przykład, czy aktywność zawodowa obojga rodziców prowadzi do spożywania większej ilości fast foodów lub też, czy obawy o bezpieczeństwo na ulicach na obszarach miejskich powoduje, że dzieci mieszkające w miastach są mniej aktywne fizycznie i prowadzą bardziej siedzący tryb życia. Dzięki zgromadzeniu danych o aktualnym stanie zdrowia dzieci i wykorzystaniu już posiadanych szczegółowych informacji na temat badanych z pierwszych lat ich życia, zespół I.FAMILY będzie w stanie przestudiować ścieżki prowadzące do różnych skutków zdrowotnych, takich jak otyłość i zaburzenia metaboliczne oraz ich prekursory u dorastających dzieci. Zespół projektowy planuje zmierzyć wśród podobnych grup społeczno-ekonomicznych o kontrastujących zachowaniach takie czynniki jak pobudzenie mózgu, ekspresja genów związanych z wyborami żywieniowymi, podstawy biologiczne i genetyczne progów smakowych, rola snu i czas spędzany w pozycji siedzącej, aktywność fizyczna i oddziaływanie otaczającego środowiska. Wyposażeni w tę wiedzę naukowcy mają nadzieję wypracować wytyczne dla nowych podejść do promowania zdrowego odżywiania i aktywności fizycznej, aby wspomóc opracowywanie strategii na szczeblu europejskim, krajowym i lokalnym, umożliwiając rodzinom podejmowanie zdrowszych wyborów. Projekt, realizowany pod kierunkiem profesora Wolfganga Ahrensa z Uniwersytetu w Bremie, Niemcy, otrzymał dofinansowanie na kwotę 11,5 mln EUR, z czego 9 mln EUR pochodziło ze środków unijnych. W projekt I.FAMILY zaangażowane jest konsorcjum 17 instytucji partnerskich z 12 krajów UE. Prace nad projektem zakończą się w lutym 2017 r.Więcej informacji: I.FAMILY http://www.ifamilystudy.eu/ Karta informacji o projekcie: Kraje Belgia, Cypr, Niemcy, Estonia, Hiszpania, Węgry, Włochy, Szwecja
