Wyznaczanie trendów w nauce: naukowcy wykorzystują HIV w walce z HIV
Od początku epidemii HIV niemal 75 milionów osób zostało zakażonych tym wirusem, a około 36 milionów z jego powodu zmarło. W 2012 r. odnotowano w sumie 29.000 nowych przypadków HIV na terenie UE i Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Tymczasem w tym tygodniu media donoszą, że naukowcy odkryli metodę wykorzystania wirusa jako narzędzia do walki z chorobami dziedzicznymi, a w perspektywie długofalowej także z samym zakażeniem HIV. Według »RT«, badaczom z Uniwersytetu Aarhus udało się zmodyfikować wiriony HIV w taki sposób, aby naprawiać genom człowieka w procesie nazwanym techniką „rach-ciach”. To oznacza, że wiriony HIV mogłyby zostać niedługo wykorzystane do nowatorskiego leczenia chorób dziedzicznych oraz samego wirusa. Badacze z Aarhus zmodyfikowali wiriony HIV, które są w stanie przeprowadzać operacje równoczesnego „wycinania i wklejania” w naszym genomie za pośrednictwem procesów biologicznych. Zmodyfikowane wiriony są skutecznie przekształcane na nośniki, w których znajdują się „nożyczki” do wycinania wadliwych części genomu i materiał biologiczny do załatania dziury. Jacob Giehm Mikkelsen, adiunkt na wydziale genetyki Uniwersytetu Aarhus, wyjaśnia: „Teraz możemy jednocześnie wycinać uszkodzoną część genomu w chorych komórkach i załatać lukę, która powstaje w informacjach genetycznych usuniętych z genomu. Novum tego rozwiązania polega na tym, że jesteśmy w stanie umieścić w wirionach HIV nożyczki i łaty w sposób, którego nikt inny jeszcze nie stosował”. »Science Alert« zauważa, że nowa technika jest znacznie bezpieczniejsza od wcześniejszych metod wycinania i wklejania. W jej ramach „nożyczki” do wycinania DNA mają postać krótkotrwałych białek przenoszonych przez zmodyfikowane wiriony HIV. Dzięki temu nie są w stanie replikować się ani rozpocząć niekontrolowanego cięcia. Tego typu obawy pojawiały się przy wcześniejszych technikach. Profesor Mikkelsen dodaje: „W przeszłości przeprowadzano transfer genu nożyczek do komórek, co jest niebezpieczne, ponieważ komórka kontynuuje wytwarzanie nożyczek, które mogą rozpocząć cięcie w sposób niekontrolowany. Ale dzięki temu, że przygotowujemy nożyczki w postaci białka, tną one jedynie przez kilka godzin, po czym ulegają rozpadowi. Przygotowujemy też wirion w taki sposób, aby niósł niewielką porcję materiału genetycznego do załatania dziury”. Badacze nazwali tę technikę „rach-ciach”, gdyż proces jest szybki i nie pozostawia śladów. »Design & Trend« donosi, że za pomocą tej techniki można by dawkować komórki z genami odpowiednimi do zwalczania niektórych nowotworów i chorób dziedzicznych. Yujia Cai z zespołu badawczego podsumowuje: „Modyfikując odpowiednie komórki układu immunologicznego (komórki T) możemy je uodpornić na zakażenie HIV i być może jednocześnie wyposażyć w geny pomocne w walce z HIV”.