PDF Basket
Praca naukowców na całym świecie skupia się między innymi na walce z epidemiami chorób zakaźnych – najbardziej aktualnym przykładem tego rodzaju działania jest opracowywanie szczepionki przeciwko COVID-19. W przypadku takich badań czas odgrywa jednak kluczową rolę – wyłącznie doskonale skoordynowane prace realizowane na skalę globalną dzięki zapewnieniu sprawnego finansowania w oparciu o spójne strategie mogą zapewnić szybkie osiągnięcie sukcesu. Od 2014 roku odpowiedzialność za koordynację tego rodzaju działań spoczywa na barkach międzynarodowej sieci GloPID-R, w której skład wchodzą najważniejsze podmioty finansujące badania naukowe.
Głównym zadaniem sieci GloPID-R jest koordynacja organizacji finansujących z całego świata, by w ten sposób zwiększać gotowość badawczą, a jednocześnie zapewnić możliwość skutecznego i szybkiego reagowania na choroby zakaźne wywołujące epidemie oraz pandemie. W przypadku dostrzeżenia luk w badaniach sieć koordynuje i organizuje błyskawiczną i skuteczną reakcję prowadzącą do przeprowadzenia stosownych badań. Dotychczasowe wysiłki badawcze na świecie pozostawały w dużym stopniu autonomiczne – dlatego celem i założeniem sieci GloPID-R było zapewnienie globalnej koordynacji działań naukowców. Jej członkowie chcą dołożyć wszelkich starań, by zapewnić wydawanie wszystkich środków w możliwie najlepszy sposób, zapobiec nakładaniu się i dublowaniu prac, a także zagwarantować możliwie najszybszą i najskuteczniejszą reakcję na nowe wyzwania.
Od czasu swojego powstania sieć GloPID-R stanowi jedną z głównych organizacji walczących z wybuchami różnych epidemii, od wirusów Chikungunya i Zika w Ameryce Łacińskiej do wirusa ebola w Demokratycznej Republice Konga, natomiast obecnie odgrywa kluczową rolę w walce z COVID-19.
„Nowe patogeny pojawiają się coraz częściej i są coraz groźniejsze”, twierdzi Richard Vaux, kierownik projektu GloPID-R i koordynator GloPID-R-Sec – sekretariatu sieci zapewniającego wsparcie całej organizacji. „W latach 2016–2019 byliśmy świadkami wybuchów epidemii wirusa Zika, żółtej febry, dżumy, eboli oraz gorączki Lassa, dotykających głównie półkuli południowej. Pandemia COVID-19, która ogarnęła cały świat, stanowi koronny przykład tego, że inwestowanie w zapewnianie gotowości badawczej jest obecnie koniecznością”.
Skoordynowana reakcja świata
Natychmiast po otrzymaniu przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) pierwszych informacji o podejrzanych przypadkach zapalenia płuc w chińskim mieście Wuhan członkowie sieci GloPID-R oraz inni najważniejsi gracze rozpoczęli określanie priorytetów badawczych mających na celu walkę z chorobą. Prace rozpoczęły się od opracowania listy trwających projektów badawczych, których wyniki i rezultaty mogłyby przyczynić się do lepszego zrozumienia tej nowej choroby zakaźnej. Następnie zespół skupił się na określeniu potrzeb badawczych, które stanowiły podstawę do opracowania nowych wniosków o dodatkowe finansowanie.
„Już od pierwszych dni stycznia 2020 roku prowadzimy działania w ścisłej współpracy z WHO. Poza koordynacją członków sieci oraz możliwości szybkiego uzyskania finansowania, w połowie lutego zorganizowaliśmy we współpracy ze Światową Organizacją Zdrowia forum „Globalne badania i innowacje dotyczące nowego koronawirusa” w siedzibie WHO w Genewie. Forum przyczyniło się do opracowania skoordynowanego globalnego planu badań dotyczących COVID-19, określającego priorytety we wszystkich obszarach tematycznych”, wyjaśnia Vaux.
W kwietniu sieć GloPID-R oraz brytyjska organizacja UK Collaborative on Development Research (UKCDR) połączyły siły, tworząc rozwiązanie do publikowania bieżących informacji na temat wszystkich projektów badawczych związanych z COVID-19. Dzięki niemu naukowcy i podmioty finansujące badania mogą lepiej dostrzegać luki oraz możliwości, a także zdobywać informacje na temat potencjalnych potrzeb w zakresie inwestycji i koordynacji.
Okres unijnego finansowania dla sekretariatu GloPID-R został niedawno przedłużony do 2022 roku – dzięki temu do tego czasu sekretariat będzie nadal łączył członków sieci GloPID-R ze stosownymi organizacjami badawczymi. Jednostka zamierza opracować również strategie lepszej koordynacji finansowania badań nad przyszłymi epidemiami, a także zwiększania świadomości społecznej w zakresie gotowości badawczej i odpowiednich reakcji na nowe wyzwania.
Od chwili rozpoczęcia projektu GloPID-R-Sec w 2015 roku sieć znacząco się rozwinęła i obecnie skupia 29 członków i dwóch obserwatorów, którzy wspólnie opracowali procedury dotyczące reagowania oraz oceny braków związanych z dotychczasowymi pracami badawczymi. W 2019 roku powstała również nowa strategia zwiększania zaangażowania w ramach sieci.
Jako jedyna organizacja tego rodzaju na świecie sieć GloPID-R stanowi idealny przykład prezentujący możliwą przyszłość finansowania badań. Prace realizowane przez jej członków koncentrują się na dopilnowaniu, by walka z istniejącymi i nowymi pandemiami była skuteczna, szybka i sprawiedliwa.