Ponure prognozy dla grenlandzkiej pokrywy lodowej
Zmiana klimatu spowoduje globalne podnoszenie się poziomu morza, tragiczne w skutkach dla populacji brzegowych. Topnienie pokrywy lodowej na Grenlandii i w Antarktyce w dużym stopniu przyczyni się do tych następstw, choć na chwilę obecną nie da się przewidzieć ani ich tempa, ani zasięgu. Celem projektu EURICE (European ice sheet modeling initiative), finansowanego przez UE, było zlikwidowanie niewiadomych. Modelowanie miało pomóc w opracowaniu szczegółowych strategii w zakresie adaptacji i łagodzenia skutków. Naukowcy stworzyli, zweryfikowali i udokumentowali model służący do symulacji geofizycznych grenlandzkiej pokrywy lodowej topniejącej w warunkach zmiany klimatu. W modelu przewidziano zmiany w bilansie masy powierzchniowej pokrywy. Elastyczna i rozszerzalna struktura modelowania jest tym, co wyróżnia nowy model na tle stosowanego dotychczas modelu regionalnego. Ulepszenia obejmują nowy schemat opadów, z lepiej dopasowanymi obserwacjami w zakresie przestrzennego rozmieszczenia, a także bardziej realistyczne ujęcie sezonowości i nowy schemat bilansu energetycznego. Do innych prac należy zbadanie dwóch ostatnich morskich stadiów izotopowych (MIS), tzw. okresów interglacjalnych, a także pierwotnych warunków zlodowacenia Grenlandii, około trzy miliony lat wstecz. Choć stadium MIS-11 nie było równie ciepłe jak późniejsze MIS-5, w tym pierwszym nastąpiło stopienie niemal całej pokrywy lodowej. Model pokazał także, że ponowne zlodowacenie Grenlandii nastąpiło dopiero, gdy poziom CO2 w atmosferze spadł poniżej określonego progu. Odkrycia te ilustrują, jak wielką wagę współcześnie ma utrzymanie poziomów CO2 na jak najniższym poziomie. Badacze wykazali, że przyszłe topnienie pokrywy lodowej będzie przebiegać nieliniowo względem wzrostu temperatury. Dodatnie sprzężenie zwrotne między wznoszeniem powierzchni a temperaturą zintensyfikuje topnienie wynikające ze wzrostu temperatury. Według nowego modelu próg CO2 w atmosferze, powyżej którego nastąpi niekontrolowane topnienie, jest niższy, niż dotychczas sądzono. Ponadto topnienie pokrywy lodowej Grenlandii może mieć związek z obserwowanym spowolnieniem atlantyckiej południkowej cyrkulacji wymiennej (AMOC). W wyniku prac nakładem czasopism naukowych ukazało się osiem publikacji. Projekt EURICE pozwolił lepiej zrozumieć konsekwencje wysokich poziomów CO2 w atmosferze. W przeszłości w podobnych warunkach pokrywa lodowa Grenlandii stopniała całkowicie i nie odbudowała się, dopóki nie nastąpił spadek tych poziomów.
Słowa kluczowe
Grenlandia, pokrywa lodowa, podnoszenie się poziomu morza, zmiana klimatu, modelowanie, CO2 w atmosferze