Rola mikroRNA w chorobach naczyniowych
Ogniska miażdżycowe w ścianie tętnicy zawsze stwarzają ryzyko pęknięcia i powikłań klinicznych. Jeśli uformuje się zakrzep, może to doprowadzić do ostrych stanów medycznych. Ostatnie badania wskazały, że niektóre mikroRNA (miRNA) modulują procesy związane z zakrzepicą tętnic. Uczestnicy projektu MIRNAVASC (Role of microRNAs in vascular diseases) badali w szczególności dwa związane z tym miRNA: miRNA-595 oraz miRNA-32*. Te małe molekuły są związane ze śmiercią komórkową, czyli apoptozą, i zaobserwowano, że ich poziom w surowicy pacjentów z tętniakiem aorty brzusznej (AAA) jest dużo wyższy niż u osób zdrowych. Tętniak powstaje, gdy dojdzie do znaczącej utraty komórek mięśnia gładkiego (SMC) w elastycznej, środkowej warstwie ściany tętnicy. Zmniejszenie liczby SMC, które są zasadniczym źródłem białek macierzy zewnątrzkomórkowej, może spowodować zahamowanie naprawy tkanek. W związku z tym członkowie zespołu MIRNAVASC zbadali ekspresję miRNA u pacjentów z AAA w porównaniu ze zdrowymi osobami w podobnym wieku, stanowiącymi grupę kontrolną. Wyniki badania ujawniły w tkance tętniaka nadekspresję genów miRNA: miR-32* oraz miR-595. Sugeruje to, że te miRNA mogą pełnić istotną rolę w zmianach ściany tętnicy podczas AAA. Ponadto, gdy naukowcy zbadali jeden z typów apoptozy indukowanej przez staurosporynę, odkryli, że oba miRNA mogły indukować śmierć komórek bez udziału tego białka. Ta para miRNA może również modulować ekspresję apolipoproteiny H (Apo H). Apo H jest powszechnie występującą w osoczu glikoproteiną, która chroni przed śmiercią komórki nabłonkowe, makrofagi i naczyniowe SMC. Uzyskano niedawno dowody na rolę eksosomów w dostarczaniu miRNA-32* oraz miRNA-595 do surowicy, co jest mechanizmem komunikacji między komórkami, dotyczącym również SMC. Aby zbadać możliwe powiązania między tym mechanizmem a uszkodzeniami komórek mięśniowych, konieczne są dalsze prace. Rozległa wiedza na temat biochemii zakrzepicy tętnic i związanych z nią uszkodzeń ścian tętnic może być zastosowana w diagnostyce, prognostyce i leczeniu. Jako że choroba ta jest częstą przyczyną zgonów w krajach rozwiniętych, ma to ważne konsekwencje dla służby zdrowia.
Słowa kluczowe
Zakrzepica, tętnica, zakrzepica tętnic, mikroRNA, MIRNAVASC, miRNA-595, miRNA-32*
