Rola naddominacji w przystosowaniu do środowiska
Naddominacja zachodzi, gdy osobniki heterozygotyczne osiągają wyższy poziom przystosowania darwinowskiego niż każda z homozygot na daną cechę. Przy naddominacji różnorodność genetyczna w populacjach może być podtrzymywana nawet kosztem przystosowania, czego klasycznym przykładem jest anemia sierpowata. Najpoważniejsza postać choroby występuje przy dwóch genach recesywnych. Uczestnicy projektu OMUBAS (Overdominance: From spontaneous mutations to balancing selection in natural populations) badali częstość występowania naddominacji, która zachodzi w ramach spontanicznych mutacji i segregacji. Zespół wykorzystał dziką populację drożdży Saccharomyces cerevisiae po około 800 pokoleniach rozmnażania bezpłciowego. Naukowcy wybrali z każdej populacji doświadczalnej pojedynczy genotyp do badania naddominacji, zarówno z przystosowaniem do inwazji, jak i małym nachyleniem wykresu funkcji przystosowania od częstości występowania. Przystosowanie oceniano poprzez bezpośrednią rywalizację obu szczepów ze szczepem o genotypie rodzicielskim. Po odkryciu przynajmniej jednego klonu rodzicielskiego, w którym heterozygoty uzyskiwały przewagę, zespół krzyżował potomków, aby zbadać, czy przewaga ta wynika z naddominacji, czy sprzężenia. Naukowcy sprawdzili również, czy odsetek populacji z mutacjami cechującymi się naddominacją zależy od wstępnego przystosowania danego genotypu. Skonstruowano homozygotyczne genotypy potomne do badań, a prace trwają również po zakończeniu projektu. Badanie OMUBAS znajduje zastosowanie w wielu różnych dyscyplinach. Biotechnologia to ważny sektor — na przykład w przemysłowych procesach fermentacyjnych — gdzie istotne jest optymalne przystosowanie populacji mikroorganizmów. Wyniki mają również zastosowanie w przypadku heterozji roślin uprawnych, jako że można ją osiągnąć w liniach wsobnych poprzez sztuczny dobór.
Słowa kluczowe
Naddominacja, przystosowanie, ewolucja, heterozygotyczny, OMUBAS, heterozja