„Loty ślizgowe” na czas Finansowani przez UE naukowcy przetestowali nowy system, który umożliwia wykonywanie zaawansowanych operacji płynnego podejścia do lądowania (continuous descent, CD) lub „lotów ślizgowych”, docierając na miejsce w wyznaczonym czasie. Gospodarka cyfrowa Transport i mobilność Technologie przemysłowe Energia Badania podstawowe © mountainpix, Shutterstock Projekt CONCORDE (Flight operations for novel continuous descent - CONCORDE) powołano w 2014 roku w celu przetestowania tak zwanego systemu zarządzania czasem i energią TEMO (Time and Energy Managed Operations). Weryfikacja systemu TEMO była współfinansowana w ramach wspólnej inicjatywy technologicznej „Czyste niebo”. Płynne podejście do lądowania ma kilka zalet: umożliwia samolotom generowanie mniejszego hałasu i zużywanie mniejszej ilości paliwa, co z kolei powoduje zmniejszenie emisji dwutlenku węgla. Jednakże wadą takiego rozwiązania jest konieczność, ze względów bezpieczeństwa, zachowania większej odległości pomiędzy samolotami wykonującymi płynne podejście do lądowania, co ogranicza liczbę obsługiwanych przez lotnisko samolotów. System TEMO oblicza optymalną ścieżkę podejścia na podstawie możliwości samolotu, wymaganego czasu przylotu/przerwy (RTA/RTI) w określonym punkcie trasy oraz prognozy pogody. Stworzony plan podejścia jest wykorzystywany przez system autopilota, a użycie przepustnicy czy hamulca aerodynamicznego jest zminimalizowane. Działanie systemu TEMO oceniono poprzez symulacje, przy zastosowaniu różnych konfiguracji systemu opartych na strategii kierowania i metodach kontroli. Celem naukowców było wykazanie, że ta nowa technologia osiągnęła poziom gotowości technologicznej (TRL) 5, w którym technologia jest weryfikowana w odpowiednim (symulowanym) środowisku. Badano również możliwość wbudowania systemu w istniejącą konstrukcję kokpitu w nowoczesnych samolotach przy braku lub tylko nieznacznej modyfikacji systemów awionicznych. Ponadto system TEMO został sprawdzony podczas lotów testowych samolotem badawczym Cessna Citation II na lotnisku Eelde w Holandii. Wyniki po wykonaniu kilku podejść do lądowania wykazały odchylenia poniżej dziesięciu sekund od wymaganego czasu przylotu. Badania w ramach projektu CONCORDE wykazały, że system TEMO oferuje wyraźne korzyści dla środowiska przy jednoczesnym spełnieniu wymagań dotyczących terminowego przylotu. Dalsze badania pomogą zbadać ograniczenia i problemy operacyjne określone podczas lotów próbnych, ale ogólnie rzecz biorąc, koncepcja systemu TEMO pomyślnie przeszła testy w środowisku rzeczywistym, wykazując pozytywne rezultaty i ciesząc się dobrą opinią uczestników. To obiecująca perspektywa pokazująca, że można utrzymać przepustowość lotniska, jednocześnie latając bardziej ekologicznie. Słowa kluczowe Lot ślizgowy, CONCORDE, zarządzanie czasem i energią, Czyste niebo, poziom gotowości technologicznej
