Eolaíocht na saoránach: Samplaí spreagúla de rannpháirtíocht na sochaí le haghaidh Fhís Eorpach
Tosaíocht bheartais de chuid an Limistéir Eorpach Taighde athnuaite is ea an caidreamh idir an córas taighde agus an tsochaí i gcoitinne a fheabhsú. Leis an Comhshocrú um Thaighde agus um Nuálaíocht san Eoraip, a ghlac Comhairle an AE i mí na Samhna 2021, bunaíodh freagracht shochaíoch mar cheann dá phríomhphrionsabail. Is féidir feabhas a chur ar cháilíocht na dtorthaí taighde chomh maith le tionchar an mhaoinithe trí rannpháirtíocht na saoránach i ndearadh agus i gcur chun feidhme beartas taighde agus nuálaíochta, agus ar deireadh cuidíonn sé le muinín agus tuiscint a chothú idir an eolaíocht agus an tsochaí.
Comhoibriú agus comhchruthú
San am a chuaigh thart, thacaigh Eolaíocht i gcomhar leis an tSochaí agus le haghaidh na Sochaí faoi Fhís 2020 le rannpháirtíocht na sochaí agus eolaíocht na saoránach. Fuarthas EUR 65 milliún i gcomhair 25 tionscadal sa chuid sin den chlár. Bá é b’aidhm leis na tionscadail sin na teorainneacha a shárú maidir le rannpháirtíocht na saoránach chun ‘dul i mbun na heolaíochta agus na nuálaíochta’, chruthaigh siad fianaise ar thionchair dhearfacha, agus bhunaigh siad eiseamláirí dea-chleachtais. Bhí saoránaigh páirteach sna tionscadail ag gach céim den taighde agus den nuálaíocht, idir chláir oibre agus mhodhanna a fhorbairt, shonraí a bhailiú agus a anailísiú, agus ghníomhaíochtaí monatóireachta agus meastóireachta. Sa lá atá inniu ann, is ionann Fís Eorpach agus athrú céime i dtreo foirmeacha comhoibritheacha taighde agus nuálaíochta: tugtar tús áite leis an gclár do chomhdhearadh agus do chomhchruthú, agus táthar ag súil go gcruthófar tionchar trí chomhchruthú le saoránaigh agus úsáideoirí deiridh leis. Spreagtar na hiarratasóirí le smaoineamh ar chleachtais oscailte eolaíochta agus rannpháirtíocht na saoránach agus na sochaí a chuimsiú ina modheolaíocht toisc go bhfuil an ghné sin ina gcuid den phróiseas meastóireachta. Tá treoir shonrach maidir le rannpháirtíocht na sochaí ar fáil in Treoir maidir le Clár Fhís Eorpach. Chomh maith leis sin, déantar rannpháirtíocht na saoránach agus na sochaí a chomhtháthú in cnuasaigh Fhís Eorpach agus Misin an Aontais Eorpaigh atá tiomanta do dhul i ngleic le dúshláin dhomhanda trí riachtanais na saoránach a chur i gcroílár na gcuspóirí taighde. Léiríonn sé sin an t-aitheantas go bhfuil mbraitheann rath an taighde san Eoraip ar rannpháirtíocht fhairsing agus ardcháilíochta, agus ar threisiú optamach inniúlachtaí agus fhaisnéis na sochaí. Tá sé ríthábhachtach, dá bhrí sin, feasacht ar an dea-chleachtas, ar líonraí cleachtóirí, agus ar fhoinsí eolais a mhúscailt. Sa Results Pack seo soláthraítear sonraí ar 12 thionscadal spreagúla um rannpháirtíocht na saoránach agus na sochaí ar tugadh tacaíocht ina leith faoi Fhís 2020, rud a léiríonn conas is féidir le rannpháirtíocht na saoránach agus na sochaí cur le Fís Eorpach ar bhealaí éagsúla. Léirítear leis na tionscadail roghnaithe fairsinge na réimsí araíonachta agus na dtéamaí nuálaíochta ina bhféadfadh ról a bheith ag an modh taighde agus nuálaíochta sin, agus inspioráid á tabhairt dóibh siúd ar spéis leo iarratas a dhéanamh ar dheontais Fhís Eorpach. I measc na dtionscadal atá sa Phacáiste seo tá ACTION, CitieS-Health agus D-NOSES a d'fhorbair uirlisí agus modheolaíochtaí chun cuidiú le saoránaigh dul i ngleic le cineálacha móra truaillithe nó athraithe aeráide go ginearálta ina dtimpeallachtaí áitiúla. D’fhorbairt InSPIRES samhlacha chun páirt a thabhairt do pháirtithe leasmhara i dtionscadail taighde agus nuálaíochta thar raon iomlán réimsí trí shiopaí eolaíochta agus bhí cinn eile níos sainiúla don réimse, go sonrach, CHERRIES inar díríodh ar chúram sláinte agus GRECO ina díríodh ar ghrianchumhacht. Seasann DITOs amach as a for-rochtain fhairsing trína chur chuige saincheaptha maidir le rannpháirtíocht agus in WeCount tugtar páirt do na saoránaigh agus i mbailiú sonraí tráchta d’fhonn beartais iompair nua a mhúnlú. Rinneadh iniúchadh in SCALINGS ar an dóigh a n-athraíonn cleachtais chomhchruthaithe ó chathair nó tír go chéile, agus na coinníollacha faoinar féidir rannpháirtíocht an phobail a mhéadú. Tá MICS tiomanta do thionchar eolaíocht na saoránach a thomhas. Sa bhróisiúr, is féidir leat sonraí a fháil freisin faoi ardán EU-Citizen.Science mol eolais agus pobail le haghaidh malartú eolaíochta saoránach d’ardchaighdeán, agus an dóigh feabhas a chur ag an tionscadal WeObserve ar chomhordú idir na Faireachlanna Saoránach atá ann cheana agus na Faireachlanna Saoránach agus gníomhaíochtaí gaolmhara réigiúnacha, Eorpacha agus idirnáisiúnta.
