Czy wiesz jak stara jest twoja kawa? Dzięki rezultatom nowych badań genetycznych udało się ustalić źródło pochodzenia najpopularniejszej kawy na świecie. Społeczeństwo © Rawpixel.com/stock.adobe.com Kawa cieszy się niegasnącą popularnością wśród mieszkańców Europy, którzy odpowiadają za blisko jedną trzecią światowej konsumpcji tego napoju. Unia Europejska może pochwalić się jednym z najwyższych wskaźników średniego rocznego spożycia kawy na mieszkańca na świecie, który wynosi aż 5 kilogramów na osobę. Nietrudno wyobrazić sobie, ile ziaren trafia każdego dnia do naszych kubków i filiżanek. Jeszcze bardziej ciekawe jest zagadnienie wieku ziaren - są starsze, niż może nam się wydawać na pierwszy rzut oka. Kawa o poranku Jak dowiadujemy się z opracowania wyników badań opublikowanych na łamach czasopisma naukowego „Nature Genetics”, historia ziaren kawy arabskiej, popularnie nazywanej Arabiką, rozpoczęła się przeszło pół miliona lat temu. Arabica stanowi większość światowej produkcji kawy i 70 % rynku ziaren. To właśnie te ziarna są wykorzystywane przez największe sieci kawiarni. „Arabica jest jedną z najważniejszych roślin uprawnych na świecie, a jej hodowla stanowi ważną część gospodarek krajów, które są eksporterami ziaren", wyjaśnia Victor Albert, współautor opracowania i biolog ewolucyjny roślin z Uniwersytetu Stanu Nowy Jork w Buffalo, w wypowiedzi przytoczonej przez portal Reuters. „Dzięki kawie wiele niewielkich podmiotów może zarabiać na życie i utrzymywać się na rynku - uprawa tej rośliny nie jest wyłącznie domeną dużych firm. Kawa jest ważnym źródłem przeciwutleniaczy i kofeiny, która pomaga wszystkim ludziom na świecie w wybudzaniu się ze snu - nie jestem wyjątkiem”. „Na przestrzeni dziejów historie kawy i ludzkości były ze sobą ściśle powiązane”, dodaje Patrick Descombes, współautor pracy i wykładowca Szwajcarskiego Federalnego Instytutu Technologii. „Dla wielu krajów produkujących kawę Arabica to coś więcej niż tylko roślina uprawna - to część ich kultury i tradycji". Historia i teraźniejszość Arabiki Zespół badawczy z Uniwersytetu w Buffalo badał geny krzewów kawowych z całego świata, aby stworzyć drzewo genealogiczne gatunku Arabica. W drodze badań naukowcy ustalili, że gatunek ten pojawił się po raz pierwszy około 600 000 lat temu w lasach Etiopii w wyniku naturalnej krzyżówki dwóch innych gatunków kawy. Aby zbadać historię kawy, naukowcy przeanalizowali genomy Robusty, czyli drugiego najpopularniejszego gatunku kawy, a także 30 innych roślin należących do gatunku Arabica. „Wykorzystaliśmy informacje genetyczne wciąż istniejące we współczesnych roślinach, aby cofnąć się w czasie i nakreślić możliwie najdokładniejszy obraz długiej historii gatunku oraz ustalić stopnie pokrewieństwa pomiędzy współcześnie uprawianymi odmianami kawy”, wyjaśnia badacz w informacji prasowej opublikowanej przez Uniwersytet w Buffalo. Rośliny kawy Arabica są bardziej podatne na choroby i szkodniki. Wrażliwość ta powoduje, że może być uprawiana tylko w niektórych regionach, które charakteryzują się odpowiednimi warunkami. Albert podkreślił potrzebę ochrony upraw. „Świadomość pochodzenia i historii hodowli współczesnych odmian kawy ma kluczowe znaczenie dla opracowania nowych odmian Arabiki lepiej przystosowanych do świata doby zmiany klimatu". Dbanie o dobrostan tych roślin zapewni nam możliwość cieszenia się aromatycznymi filiżankami kawy o poranku przez wiele lat. Słowa kluczowe kawa, kawa arabska, Arabica, ziarno, ziarno kawy, kofeina, uprawa