Łożysko przekazuje pestycydy do płodu
Ksenobiotyki są związkami, które występują w organizmie, lecz nie są w nim wytwarzane i ich źródło ma charakter zewnętrzny. Jedną z często spotykanych grup ksenobiotyków są związki chloroorganiczne. Mają one szerokie zastosowanie w przemyśle, m.in. jako rozpuszczalniki oraz insektycydy i, jeśli są biologicznie aktywne, mogą być toksyczne. Jednym z ważnych przykładów jest dichlorodifenylotrichloroetan (ang. DDT, dichloro-diphenyl-trichloroethane). Wykazano, że jako insektycyd związek ten jest odpowiedzialny za spadek populacji zwierząt, np. ptaków drapieżnych, ponieważ powoduje zmniejszanie grubości skorup jajek. W ramach finansowanego przez WE projektu PLUTOCRACY zgromadzono dane na temat bardziej podstępnego działania ksenobiotyków, tzn. ich wpływu na skłonność do chorób alergicznych. W badaniu skoncentrowano się na założeniu, że ekspozycja na ksenobiotyki podczas ciąży może spowodować wewnątrzmaciczne uczulenie płodu z możliwością rozwoju choroby alergicznej przy dalszym narażeniu na działanie alergenu po urodzeniu. Zespół naukowców projektu na Uniwersytecie w Bristolu badał pierwsze etapy tego procesu, a mianowicie ekspozycję płodu, transfer poprzez łożysko i następnie gromadzenie się alergenu w tkankach. W tym celu zastosowano model łożyska ex vivo, który poddano perfuzji (zanurzono w płynie zawierającym odpowiednie składniki odżywcze). Dokonano pomiarów stężeń znaczonych radioaktywnie ksenobiotyków w układach krwionośnych matki i płodu, a także stopnia ich nagromadzenia w tkance łożyska i narządach płodu. Badanymi związkami chloroorganicznymi były DDT i inny insektycyd, dichlorobenzen, monitorowano również polichlorowane bifenyle (ang. PCB, polychlorinated biphenyl), stosowane w powłokach zabezpieczających podłogi i klejach. Naukowcy wykazali, że wszystkie te ksenobiotyki przedostawały się poprzez łożysko do płodu drogą dyfuzji biernej, przy czym dichlorobenzen dyfundował szybciej. W głównych narządach płodu stężenia niektórych pestycydów były wyższe niż w odpowiadających im tkankach matki. Dotyczyło to m.in. krwi, trzustki, szpiku kostnego, mózgu i wątroby. Wnioski z tego badania mają dalekosiężny charakter, ponieważ kumulowanie się związków chloroorganicznych w tkance płodu może mieć wpływ na rozwój układów nerwowego i odpornościowego, jak również powodować problemy zdrowotne po urodzeniu. Dane z dalszych badań w powiązaniu z danymi zebranymi w tym badaniu mogą być wykorzystane w wielu dziedzinach, np. przy tworzeniu modeli matematycznych i farmakokinetycznych.
