Nowe ramy dla bardziej efektywnych nośników szczepionek
Profilaktyczne i lecznicze szczepionki przeciw chorobom zakaźnym i nowotworom są w ostatnim czasie tworzone w oparciu o zrekombinowane wektory wirusowe i cząsteczki wirusopodobne. Szczepionki te wykazują skuteczność i swoistość, która czyni je obiecującą bronią w walce z licznymi chorobami. Pomimo potencjału tej technologii, nadal brak ustandaryzowanej strategii ich opłacalnej produkcji i oceny. Aby promować utworzenie solidnej platformy na rzecz rozwoju i oceny szczepionek rekombinowanych, Unia Europejska sfinansowała projekt "Projektowanie dawkowania i ustandaryzowana ocena nowych szczepionek genetycznych" (Compuvac). Głównym celem projektu było opracowanie nowych szczepionek opartych na badaniu antygenów metodą złotego standardu oraz ustandaryzowanych procedur do oceny ich skuteczności i bezpieczeństwa. Dane zgromadzone przez partnerów projektu zostały zebrane, przetworzone i zaprezentowane przy użyciu interaktywnej platformy bioinformatycznej, która została stworzona przez firmę Compuvac. Co więcej, procedury opracowane przez firmę Compuvac przetestowano poprzez opracowanie szczepionki przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu C (HCV). Szereg nośników szczepionek zmodyfikowano i przetestowano w różnych systemach modelowych. Wyniki poddawano systematycznej walidacji pod katem ich jakości i zapisywano w bazie danych systemu wspomagania podejmowania decyzji w sprawie procesów opracowywania nowych szczepionek genetycznych (GEVADSS) wraz z ustandaryzowanym raportem na temat każdego przetestowanego nośnika. W rezultacie przeprowadzono automatyczną wieloparametrową analizę i porównanie skuteczności różnych nośników. Analiza ta doprowadziła do pomyślnego zaprojektowania potencjalnej szczepionki przeciw HCV. Dane oraz wnioski uzyskane na podstawie tych analiz zostały zaprezentowane w opublikowanej w Internecie interaktywnej bazie danych, która może być używana przez naukowców do porównawczej oceny przyszłych szczepionek. Zespół projektu Compuvac zdołał uzyskać satysfakcjonujący poziom standaryzacji przy względnie niskich wewnątrz- i międzylaboratoryjnej zmienności. Standaryzacja, którą udało się osiągnąć, była niezbędna do porównanie nośników szczepionek w różnych laboratoriach. Potwierdzone SOP są dostępne dla społeczności naukowej za pośrednictwem strony internetowej firmy Compuvac. Wspólne działania partnerów Compuvac doprowadziły do skutecznej realizacji i publikacji przyjaznej dla użytkownika platformy programowej na rzecz opracowania i oceny nośników szczepionek wraz z bazą danych, GEVADSS. Wyniki oceny ponad 100 nośników charakteryzujących się ekspresją tych samych antygenów stanowią wyjątkowe źródło informacji dla społeczności naukowej. Pionierskie osiągnięcia konsorcjum Compuvac pozwoliły z powodzeniem wprowadzić immunologię systemową do dziedziny szczepień. Baza danych GEVADSS to doskonałe narzędzie, które jest otwarte na dalsze udoskonalenia i może znaleźć zastosowanie w różnych dziedzinach.
