Nowatorskie leki przeciwnowotworowe
Rozwój narządów, zwany też organogenezą, jeśli ściśle kontrolowanym procesem, który wymaga równowagi między odtwarzaniem a różnicowaniem komórek progenitorowych. Wymiana i zdolność komórek progenitorowych do regeneracji sprawiają, że przypominają one komórki nowotworowe. Dlatego też wyjaśnienie sygnałów molekularnych sprzyjających przełączeniu się komórki na różnicowanie do prawidłowej tkanki pomoże zrozumieć czynniki napędzające powstanie i rozwój choroby nowotworowej. Zakres finansowanego przez UE projektu RESVERATROL ROLES (Resveratrol-induced molecular markers in cancer and progenitor cells proliferation) obejmował opracowanie innowacyjnych leków przeciwnowotworowych na bazie naturalnych i syntetycznych substancji, sprzyjających różnicowaniu komórek. Zgodnie z hipotezą roboczą nowotworowe komórki macierzyste mają podobne właściwości do komórek macierzystych tkanki wyjściowej, z tym że ich zdolność do różnicowania jest zaburzona. Naukowcy postanowili scharakteryzować i porównać profil molekularny komórek macierzystych trzustki (PCSC) z prawidłowymi komórkami i zidentyfikować czynniki molekularne raka tego narządu. Przeprowadzono badania mikromacierzowe w kierunku biomarkerów prognostycznych, korzystając z potężnej metody bioinformatycznej. Zidentyfikowane markery zastosowano podczas konwencjonalnych badań przesiewowych leków z polifenolem roślinnym resweratrolem i bez niego. Zidentyfikowano też nowy gen (Nepn), związanych z organogenezą trzustki i przemianą nabłonkowo-mezenchymalną. Komórki trzustki, w których zachodziła ekspresja genu Nepn, miały właściwości komórek macierzystych i przypominały PCSC pod względem genetycznych sieci regulatorowych. Podsumowując, badanie RESVERATROL ROLES potwierdza inne doniesienia o związku między karcynogenezą a zmianami molekularnymi endogennej homeostazy tkanek. Ukazana genetyczna sieć regulatorowa może udoskonalić bieżące metody diagnostyki i rokowania oraz ujawnić nowe cele terapii raka trzustki.
Słowa kluczowe
Nowotwór złośliwy, organogeneza, komórka progenitorowa, komórka macierzysta trzustki, Nepn, genetyczna sieć regulatorowa