Rozpaleni sztuką zarządzania pożarami lasów Drzewa w ogniu, gorączkowa ucieczka, gęsty dym przysłaniający niebo... siejący spustoszenie pożar lasu to przerażająca perspektywa. Aczkolwiek stałe unikanie pożaru lasu pod każdą postacią może po prostu zwiększyć zagrożenie większymi, trudniejszymi w kontrolowaniu pożarami w ... Drzewa w ogniu, gorączkowa ucieczka, gęsty dym przysłaniający niebo... siejący spustoszenie pożar lasu to przerażająca perspektywa. Aczkolwiek stałe unikanie pożaru lasu pod każdą postacią może po prostu zwiększyć zagrożenie większymi, trudniejszymi w kontrolowaniu pożarami w przyszłości. Finansowany ze środków unijnych zespół naukowców opracował zintegrowane podejście do zarządzania pożarami na terenach dzikich, które kładzie szczególny nacisk na walkę z ogniem za pomocą ognia. Projekt FIRE PARADOX (Innowacyjne podejście do zintegrowanego zarządzania pożarami regulujące problem niekontrolowanych pożarów poprzez rozsądne użycie ognia - rozwiązywanie paradoksu ognia) otrzymał ponad 12,6 mln EUR z tematu "Zrównoważony rozwój, zmiany globalne i ekosystemy" Szóstego Programu Ramowego (6PR) UE. W swoim oświadczeniu Cemagref (Francja), partner FIRE PARADOX, stwierdza: "Europejskie lasy są systematycznie nawiedzane przez pożary, które często wiążą się z katastrofalnymi następstwami dla środowiska, gospodarki i społeczeństwa. Najczęstszą reakcją jest walka z pożarami za wszelką cenę, ponieważ negatywne skutki mają pierwszorzędne znaczenie. Niemniej obecnie niezbędne jest nowe podejście do zarządzania terytorialnego oraz do zapobiegania pożarom i walki z nimi, jeżeli mamy w sposób zrównoważony złagodzić intensywność i dotkliwość pożarów w Europie." "Ogień to zły pan, ale dobry sługa" - mówi Cemagref, wyjaśniając nazwę projektu. "Fińskie wyrażenie podsumowuje naszą paradoksalną relację z ogniem. Paradoks polega na tym, że powstrzymując pożary lasów za wszelką cenę, potencjalne szkody, jakie wyrządzi kolejny pożar zwiększają się wraz z upływem czasu, ponieważ nagromadzenie biomasy roślinnej oznacza wzrost ilości paliwa, które może wywołać pożar i podsycać go" - dodają pracownicy francuskiego narodowego instytutu badawczego specjalizującego się w problematyce środowiskowej. Zwalczanie ognia za pomocą ognia obejmuje kontrolowane wypalanie - metodę, w której wzniecanie są dokładnie wytyczone pożary, aby zapobiegawczo zmniejszyć biomasę roślinną lub zwalczyć inny pożar. Tego typu techniki były wykorzystywane na przestrzeni historii i wiadomo teraz, że pomagają obniżyć łączną ilość dwutlenku węgla (CO2) generowaną przez pożary lasów, ale wymagają gruntownego zrozumienia sposobu rozwijania i rozprzestrzeniania się pożaru. Chodzi o to, by "nauczyć się współżyć z pożarem". Partnerzy FIRE PARADOX opracowali obszerny korpus czerpiąc ze specjalistycznych kompetencji, nowej wiedzy i innowacyjnych podejść. Część tych prac skoncentrowała się na przyczynach i dynamice pożaru, a inne wątki zostały poświęcone analizie ryzyka i metodom zarządzania. Odkrycia poczynione w ramach projektu pomogły opracować zestaw narzędzi i aplikacji zaprojektowanych specjalnie na potrzeby służb pożarniczych i leśnych oraz władz terytorialnych. Przykłady tych aplikacji obejmują oprogramowanie do symulacji pożarów na wielką skalę w Europie i szerszym obszarze śródziemnomorskim, metodę oceny i mapowania ryzyka oraz szereg publikacji. "W Cemagref - zauważa instytut, wskazując na jedno ze swoich dokonań w ramach projektu - naukowcy opisali mechanizmy biologiczne rządzące zapalnością i palnością drzew i roślin. Informacje te są wykorzystywane do opracowania metod szczegółowego opisu rozmaitych gatunków roślin (krzaków i drzew, z gałęziami lub bez, iglastych, liściastych itd.) i uporządkowania ich według klasy zapalności i palności." Prace wykonano we współpracy z dwoma innymi partnerami projektu z Francji - Narodowym Instytutem Badań Agronomicznych (INRA) i Agence MTDA Sarl. Ten wspólny wkład wspomógł opracowanie symulatora, który analizuje informacje na temat czynników, takich jak topografia, wiatr oraz klasa palności, aby przewidzieć, w jaki sposób poszczególne pożary będą się najprawdopodobniej rozprzestrzeniać. Ocena ryzyka koncentruje się na tak zwanych strefach granicznych między obszarami przeznaczonymi pod zabudowę i infrastrukturę a odcinkami terenów dzikich, na których działalność człowieka zwiększa ryzyko pożaru. Ryzyko na tych obszarach różni się w zależności od wielu czynników, takich jak charakterystyka terenów mieszkalnych oraz typ i gęstość roślinności. Aplikacja łączy analizę przestrzenną i obrazowanie satelitarne z informacjami na temat wcześniejszych pożarów, aby określić wskaźniki ryzyka dla stref granicznych. Najważniejsze publikacje przygotowane w ramach projektu obejmują podręcznik prezentujący rozsądną praktykę kontrolowanego wypalania i przewodnik po metodach, poświęcony mapowaniu stref granicznych w regionie śródziemnomorskim. W projekcie FIRE PARADOX wzięło udział aż 36 partnerów z Argentyny, Belgii, Federacji Rosyjskiej, Finlandii, Francji, Grecji, Hiszpanii, Maroka, Niemiec, Polski, Portugalii, Republiki Południowej Afryki, Słowenii, Szwajcarii, Tunezji, Wlk. Brytanii i Włoch. Więcej informacji: Cemagref: http://www.cemagref.fr Karta informacji o projekcie FIRE PARADOX w serwisie CORDIS - proszę kliknąć: tutaj Witryna FIRE PARADOX: http://www.fireparadox.org/index.php Aby pobrać przewodnik po metodach proszę kliknąć: tutaj Kraje Argentyna, Belgia, Szwajcaria, Niemcy, Grecja, Hiszpania, Finlandia, Francja, Włochy, Maroko, Polska, Portugalia, Rosja, Słowenia, Somalia, Tunezja, Zjednoczone Królestwo
