Malaria i peleryna niewidka Międzynarodowy zespół naukowców odkrył kluczową cząsteczkę, która pomaga pasożytom malarii atakować układ odpornościowy człowieka. Przedstawione w czasopiśmie Cell Host & Microbe wyniki badania, częściowo finansowanego przez wspierany ze środków UE projekt EVIMALAR ("W kierunk... Międzynarodowy zespół naukowców odkrył kluczową cząsteczkę, która pomaga pasożytom malarii atakować układ odpornościowy człowieka. Przedstawione w czasopiśmie Cell Host & Microbe wyniki badania, częściowo finansowanego przez wspierany ze środków UE projekt EVIMALAR ("W kierunku ustanowienia stałego europejskiego instytutu wirtualnego poświęconego badaniom nad malarią"), przynoszą nowe informacje na temat tego, w jaki sposób wywołujący tę chorobę pasożyt pokonuje systemy obronne układu odpornościowego. Projekt EVIMALAR otrzymał dofinansowanie w wysokości 12 mln euro ze środków tematu ''Zdrowie" siódmego programu ramowego (7PR). Pod kierunkiem australijskiego Walter and Eliza Hall Institute of Medical Research, naukowcy z Australii, Japonii, Holandii i Zjednoczonego Królestwa odkryli, jaką rolę odgrywa ta ważna cząsteczka w tworzeniu "peleryny niewidki", której pasożyt używa do ukrycia się przed mechanizmem obronnym organizmu. Cząsteczka pomaga też potomstwu pasożytów zapamiętywać sposób wytwarzania "peleryny". Prof. Alan Cowman z wydziału Zakażeń i Odporności instytutu Walter and Eliza Hall i jego zespół odkryli cząsteczkę, która kontroluje ekspresję genetyczną PfEMP1 (białko błonowe zarodźca sierpowego typu 1) - białka odpowiedzialnego za wywoływanie choroby podczas zakażenia malarią. "Cząsteczka, którą odkryliśmy, nosząca nazwę PfSET10, odgrywa istotną rolę w genetycznej kontroli PfEMP1, ważnego białka umożliwiającego pasożytowi przetrwanie podczas określonych etapów jego rozwoju" - wyjaśnia główny autor badania, prof. Cowman. "To pierwsze białko, które odkryto na tzw. aktywnym miejscu, gdzie zachodzi kontrola genów wytwarzających PfEMP1. Znajomość genów uczestniczących w produkcji PfEMP1 ma kluczowe znaczenie dla poznania sposobu, w jaki pasożyt wymyka się mechanizmom obronnym naszego układu odpornościowego". PfEMP1 stymuluje zakażenie malarią na dwa sposoby: po pierwsze, PfEMP1 pozwala pasożytowi przyklejać się do komórek na wewnętrznej wyściółce naczyń krwionośnych; po drugie, białko ułatwia przemieszczanie się pasożyta podczas ucieczki przed mechanizmem obronnym. Jeśli chodzi o pierwszy czynnik, za sprawą przyklejania się pasożyta do komórek organizm nie może pozbyć się zakażonych komórek. Jeśli chodzi o drugi czynnik, dochodzi do zmiany kodu genetycznego białka PfEMP1, dzięki czemu część pasożytów może przedostać się przez mechanizm obronny niezauważona. Zjawisko to można porównać do "peleryny niewidki", za sprawą której układ odpornościowy ma trudności z rozpoznaniem zakażonych pasożytem komórek. Według uczestników badania jest to jeden z powodów, dla których naukowcy nie są jak dotąd w stanie stworzyć skutecznej szczepionki przeciwko malarii. Odkrycie roli cząsteczki PfSET10 jest pierwszym krokiem ku rozwiązaniu zagadki dotyczącej tego, w jaki sposób pasożyt wykorzystuje PfEMP1 jako "pelerynę niewidkę" w celu ukrycia się przed układem odpornościowym. "Dzięki lepszemu poznaniu systemów kontrolujących sposób kodowania i wytwarzania białka PfEMP1 przez pasożyta, w tym cząsteczek uczestniczących w kontrolowaniu tego procesu", mówi prof. Cowman, "będziemy mogli tworzyć precyzyjne metody leczenia, skuteczniej zapobiegające zakażeniu malarią tych 3 miliardów ludzi, którzy są narażeni na kontakt z wirusem na całym świecie". Każdego roku na malarię zapada ponad 250 milionów ludzi. Ponad 650 tys. umiera, z czego większość to dzieci.Więcej informacji: EVIMALAR: http://www.evimalar.org/ Walter and Eliza Hall Institute of Medical Research: http://www.wehi.edu.au/ Cell Host & Microbe: http://www.cell.com/cell-host-microbe/home Kraje Australia, Japonia, Niderlandy, Zjednoczone Królestwo
