PDF Basket
Selektywny zbiór polega na zbieraniu dojrzałych roślin, bez uszkadzania niedojrzałych owoców, które powinny zostać zebrane w późniejszym czasie lub pozostawione w glebie. Obecnie proces ten jest wykonywany wyłącznie ręcznie. Typowymi przykładami roślin zbieranych w selektywny sposób są pomidory, ogórki, truskawki, melony, jagody i maliny.
„Ten sam proces jest stosowany w przypadku białych szparagów”, mówi koordynatorka projektu SPARTerS, Thérèse van Vinken, reprezentują holenderską spółkę Cerescon. „Wartość europejskiego rynku wynosi obecnie około 800 milionów euro rocznie, jednak cała branża stawia czoła dużemu zagrożeniu, wynikającemu po części z tego, że z roku na rok maleje liczba pracowników zbierających plony, przy jednoczesnym wzroście kosztów pracy fizycznej”.
Zautomatyzowane rozwiązanie do zbiorów
Aby sprostać tym wyzwaniom, prace w ramach finansowanego ze środków UE projektu SPARTerS skupiły się na wprowadzeniu na rynek zmechanizowanej maszyny do selektywnego zbioru. Kluczowym celem tej innowacji jest obniżenie kosztów zbioru szparagów, a także poprawa jego jakości i ilości zbieranych plonów.
„Rozwiązanie to opiera się na opatentowanej metodzie wykrywania szparagów pod ziemią”, wyjaśnia van Vinken. „Czujniki wykrywają szparagi rosnące pod ziemią, nie dotykając ich. To oznacza, że plony pozostają nieuszkodzone”.
Na tym etapie dane dotyczące szparagów są przekazywane do opatentowanego, samobieżnego robota do zbiorów. Robot jednym ruchem zbiera tylko te szparagi, które są gotowe do zbioru, umieszczając je na przenośniku. Pozostały w ziemi dołek jest następnie zasypywany, co zapobiega wyrastaniu kolejnych roślin pod kątem.
Próby wykazały, że zastosowanie maszyny Sparter może obniżyć koszty zbioru o połowę, częściowo dzięki ograniczeniu kosztów pracy, ale także z powodu ograniczeniu zniszczeń i strat plonów do minimum.
„Podziemne czujniki mogą zbierać różnorodne rodzaje danych” dodaje van Vinken. „Może to pomóc w zapewnieniu większej przewidywalności plonów”. Rolnicy mogą być informowani na przykład o konieczności nawiezienia bądź nawodnienia całego pola lub wyłącznie określonego obszaru w określonym czasie.
Hodowcy szparagów od samego początku odgrywają zasadniczą rolę w rozwoju maszyny Sparter. „Stworzyliśmy grupę użytkowników, skupiającą hodowców z Holandii i Niemiec”, wyjaśnia van Vinken. „Rolnicy ci podzielili się z nami swoimi opiniami dotyczącymi rozwoju tej technologii, a także przekazali nam kluczowe informacje na temat ich szczególnych wymagań, urządzeń i kosztów zbioru”.
Przyszłość rolnictwa
Van Vinken uważa, że innowacyjna maszyna Sparter stanowi przyszłość uprawy szparagów, zwłaszcza w świetle epidemii koronawirusa. Rolnicy, którzy są w dużym stopniu uzależnieni od pracy fizycznej w zakresie pielęgnacji grządek szparagów, stanęli w obliczu kryzysu w rezultacie zamknięcia granic.
„Selektywne zbiory w Europie Zachodniej przeprowadzane są zazwyczaj przez przyjeżdżających z zagranicy pracowników sezonowych”, wyjaśnia van Vinken. „Z racji tego, że wielu spośród tych robotników nie mogło podróżować, rolnicy nie byli w stanie zadbać o swoje plony. W niektórych przypadkach szparagów nie zebrano z 70 do 80 % grządek”.
Inną kwestią jest to, że ręczne zbieranie białych szparagów jest ciężką i wymagającą pracą fizyczną. Przejście na model zautomatyzowanego zbioru selektywnego doprowadzi do powstania miejsc pracy wymagających większych umiejętności zawodowych i lepszych kwalifikacji, które będą w dużym stopniu dotyczyły obsługi maszyn i sortowania.
Pomimo wyzwań, przed którymi stoi ten sektor, Europa nadal stanowi prawie jedną trzecią światowego rynku szparagów. Van Vinken jest przekonana, że sektor ten będzie pozostawał dochodowym rynkiem, który będzie się rozwijał dzięki zastosowaniu technologii.
Projekt SPARTerS wytycza nowe kierunki rozwoju – dzięki sukcesowi finansowanego ze środków UE projektu, zespół otrzymał ostatnio również dodatkowe 3 miliony euro ze źródeł prywatnych na kontynuację swoich prac.