Nowe zintegrowane podejście do oceny skomplikowanych zagadnień technologicznych
Prawodawcy i społeczeństwo muszą często polegać na opiniach ekspertów w zakresie ryzyka i potencjalnych konsekwencji wprowadzania innowacyjnych i skomplikowanych rozwiązań. Indywidualne ramy mogą jednak nie być wystarczające do dokładnego uwzględnienia i oceny ważnych kwestii budzących obawy społeczeństwa. Finansowany ze środków UE projekt EST-FRAME (Integrated EST framework) został zainicjowany w celu odpowiedzi na wezwanie Komisji Europejskiej do przyjęcia bardziej zintegrowanego podejścia do oceny i zarządzania nowymi koncepcjami naukowymi i technologicznymi (EST). Prace rozpoczęto od przeanalizowania aktualnych metod oceny EST, aby określić ich mocne i słabe strony oraz zdefiniować odpowiednie dziedziny zastosowania. Przeanalizowano aktualne tendencje w polityce EST, wpływające na ocenę, oraz potrzeby w zakresie integracji istniejących metod oceny EST. Aby stworzyć elastyczne, zintegrowane ramy, uczeni przeprowadzili analizy przypadków EST obejmujące stosowanie nanotechnologii w produkcji żywności, biologii syntetycznej, biopaliwach i obliczeniowych technologiach chmury. Dzięki wsparciu około 120 kluczowych interesariuszy oraz dzięki czterem specjalnym warsztatom studia przypadków pomogły w określeniu sposobu stosowania istniejących ram oraz ocenie różnego rodzaju implikacji tych dziedzin. Partnerzy projektu stworzyli protokół analityczny, który wykorzystano do przeanalizowania zarówno szeregu różnych ocen w każdym z przypadków, jak i najważniejszych praktyk stosowanych przez doradców technologicznych we wszystkich analizowanych przypadkach. Owocem prac jest szereg zaleceń przeznaczonych głównie dla prawodawców i specjalistów zajmujących się oceną. Prace nad zintegrowanymi ramami oceny o nazwie TranSTEP sfinalizowano wraz z zakończeniem projektu. Odpowiadają one na zapotrzebowanie dotyczące całościowego połączenia ocen częściowych. Powinno ono ułatwić wielowymiarowe wspieranie polityki odpowiedzialnego, przejrzystego i społecznie akceptowanego zarządzania EST. Ramy są obecnie wykorzystywane i dalej rozwijane w kilku innych projektach. Szczegółowe informacje można znaleźć tutaj. Kompleksowe ramy oceny EST-FRAME umożliwiają prawodawcom i specjalistom zajmującym się oceną elastyczne łączenie narzędzi i metod, bez pogorszenia transparencji czy rozliczalności podczas oceny technologii czy zastosowań technologicznych. W dalszej perspektywie przyczynią się one do rozwoju EST zgodnie z potrzebami społecznymi.
Słowa kluczowe
Rozwój technologii, zintegrowane ramy oceny, nowe odkrycia naukowe i technologiczne
