Aktywacja punktu kontrolnego podczas odpowiedzi na uszkodzenia DNA
Białko pol eta pełni kluczową rolę w naprawie DNA. Jest to polimeraza DNA wykorzystywana przez komórki do replikacji problematycznych obszarów DNA, dlatego też mutacje jej genu zwiększają ryzyko chorób, np. skóry pergaminowej barwnikowej, prowadzącej do nowotworów złośliwych skóry. Podczas projektu TLSCHECK (Regulation of pol-eta by phosphorylation, ubiquitination and sumoylation) analizowano białko pol eta, jego funkcje i regulację poprzez modyfikowanie innymi białkami. Badacze koncentrowali się na ich roli w naprawie komórek i nadzorze nad uszkodzeniami DNA. W badaniach odkryto nowe białko, które jest wymagane do rekrutacji pol eta do widełek replikacyjnych w miejscu replikacji. Zapotrzebowanie na to białko oznacza, że pol eta nie uczestniczy w replikacji DNA, jeśli zachodzi ona bezproblemowo, lecz jest istotne, ponieważ polimeraza może wprowadzić mutację, jeśli nie jest ściśle kontrolowana. Innym mechanizmem kontroli pol eta jest fosforylacja. Niedawno uzyskane dane wskazują, że dodanie grupy fosforanowej ma miejsce po uszkodzeniu DNA i aktywuje tę polimerazę. Naukowcy odkryli nowe sytuacje, w których ma miejsce ta modyfikacja. Ich zdaniem fosforylacja jest kolejnym poziomem kontroli pol eta, kiedy rolą tego białka ma być zapobieganie uszkodzeniom. Opisanie mechanizmów molekularnych regulacji pol eta umożliwiło wyjaśnienie, w jaki sposób to białko przyczynia się do utrzymania stabilności genomu. Nowo odkryte białka mogą stanowić podstawę do opracowania markerów diagnostycznych atypowej skóry pergaminowej barwnikowej. W dalszej perspektywie badanie TLSCHECK przełoży się na innowacyjne terapie przeciwnowotworowe polegające na indukcji śmierci komórek syntetycznymi czynnikami letalności oraz strategie farmakoterapii łączonej.
Słowa kluczowe
Odpowiedź na uszkodzenia DNA, pol eta, polimeraza, skóra pergaminowa barwnikowa, TLSCHECK