Zielona infrastruktura miejska poprawia jakość życia
„Zielona infrastruktura miejska jest strategicznie rozplanowaną siecią wielofunkcyjnych terenów zielonych i położonych nad wodą znajdujących się na obszarach miejskich”, zauważa profesor Stephan Pauleit, koordynator projektu GREEN SURGE. Takimi terenami są parki, ogrody, lasy, a także obszary zielone przy terenach mieszkalnych i komercyjnych, takie jak zielone dachy i fasady. Zdrowie, środowisko i ekonomia na poziomie społecznym Dla maksymalnych korzyści na poziomie miasta i regionu, strategiczne planowanie zielonej infrastruktury powinno uwzględniać cały krajobraz miejski oraz cechować się wielofunkcyjnością i spójnością. Inicjatywa GREEN SURGE została zapoczątkowana w celu zidentyfikowania, opracowania i przetestowania różnych metod integrowania terenów zielonych, różnorodności biologicznej, ludzi i gospodarki ekologicznej. Jak zauważa prof. Pauleit, projekt miał w szczególności na celu „opracowanie innowacyjnych metod i narzędzi planowania i zarządzania zieloną infrastrukturą miejską, aby wspierać zrozumienie idei Komunikatu KE w sprawie Zielonej Infrastruktury (2013) i jego wdrażanie”. Inicjatywa GREEN SURGE wykazała, że „wielofunkcyjna zielona infrastruktura miejska może jednocześnie sprzyjać różnorodności biologicznej, podnosić jakość życia mieszkańców oraz wspierać gospodarkę w miejscach intensywnie eksploatowanych i gęsto zabudowanych obszarach miejskich”, mówi prof. Pauleit. Takie podejście pomaga zyskiwać wsparcie polityczne na rzecz podejmowania decyzji z korzyścią dla rozwiązań z zakresu wielofunkcyjnej zielonej infrastruktury miejskiej. Zieleń miejska kluczem dla zrównoważonego rozwoju Wnioski płynące z projektu mają duże znaczenie dla polityki. Zielona infrastruktura pomaga redukować stres termiczny w lecie, obniża poziom zanieczyszczenia powietrza i kompensuje spływ deszczówki po intensywnych opadach. Poza regulowaniem funkcji ekosystemu, dostarcza też przestrzeni do rekreacji i obszarów, na których ludzie mogą przebywać wśród natury rozkoszując się własnym towarzystwem. W ramach projektu GREEN SURGE ustalono także, że wartość nieruchomości wzrasta, im bliżej terenów zielonych są one położone, oraz że dobrze utrzymane przestrzenie zielone przyciągają inwestorów. Ankieta przeprowadzona wśród 3000 badanych z 5 europejskich miast wykazała, że ludzie preferują środowiska zróżnicowane pod względem ekologicznym od szarych, ubogich w gatunki otwartych terenów. Istnieją też solidne dowody na korzyści zdrowotne płynące z istnienia terenów zielonych. „Berlińscy pierwszoklasiści żyjący w środowiskach zasobnych w zieleń byli przeciętnie bardziej szczęśliwi i bardziej rozwinięci pod względem sensomotorycznym, niż ci, którzy nie mieli łatwego dostępu do terenów zielonych”, wskazuje prof. Pauleit. Dobre praktyki dla lepszego życia Prace w ramach projektu prowadzono w bliskiej współpracy z profesjonalistami z Miejskich Laboratoriów Naukowych w Bari, Berlinie, Edynburgu, Lublanie i Malmö. Zgromadzona dzięki temu wiedza o dobrych praktykach może zostać wykorzystana w lokalnych strategiach dotyczących zielonej infrastruktury. Ten konkretny aspekt projektu wskazał na rzeczywiste potrzeby praktyków i pozwolił spojrzeć ich oczami na potencjał i ograniczenia rozwoju zielonej infrastruktury miejskiej. W ramach projektu GREEN SURGE opracowano przewodnik dotyczący zielonej infrastruktury miejskiej. Jest on dostępny na stronie projektu i zawiera cenne informacje o metodach planowania i zarządzania miejskimi wielofunkcyjnymi sieciami terenów zielonych, umożliwiających wzmocnienie różnorodności biologicznej i usług ekosystemu. Zawiera przegląd polityki, arkusze informacyjne, wytyczne, zalecenia i najważniejsze komunikaty, a wszystko to dostosowane do potrzeb decydentów, takich jak planiści, politycy i inni praktycy. Zielona infrastruktura miejska rozwinie lokalną różnorodność biologiczną „Obywatele i organizacje obywatelskie mogą we własnym zakresie działać na rzecz rozwoju i zarządzania obszarami zielonymi”, mówi prof. Pauleit. „Może ich motywować chęć wzmocnienia swojej społeczności, stworzenia miejsc obcowania z naturą dla dzieci, potrzeba działania na rzecz miejskiej sztuki ogrodniczej lub wzmacniania różnorodności biologicznej”. Projekt GREEN SURGE pomógł ustalić, że niektóre miasta zachęcają swoich mieszkańców do składania propozycji utworzenia miejsc zielonych i uwzględniają w budżecie środki na poczet realizacji takich projektów. Doskonałym przykładem jest tu holenderskie miasto Utrecht. W ten sposób „lokalne władze pielęgnują silne więzi ze swoimi obywatelami, a wspierając ich zaangażowanie pogłębiają ich poczucie odpowiedzialności za sprawy na szczeblu lokalnym”, kończy prof. Pauleit.
Słowa kluczowe
GREEN SURGE, miejski, zielona infrastruktura, różnorodność biologiczna, tereny zielone, środowisko, usługi ekosystemu