Transport płynnej żywności
Rozległe peryferia miast i nieustanna industrializacja przekładają się na ograniczenie terenów dostępnych pod uprawę. Żywność jest obecnie wytwarzana z daleka od siedzib ludzkich i transportowana na długie dystanse. Ponad 90% unijnej żywności jest przewożona transportem ciężarowym, który jest jednak niewydajny. Nośność każdego samochodu ciężarowego ogranicza się do 25 ton, przez co drogami porusza się duża ilość takich pojazdów, a każdy z nich robi wiele kursów. Powoduje to zatory drogowe i wysoki poziom emisji spalin. Co więcej, mała pojemność każdego pojazdu oznacza brak możliwości schłodzenia, co dodatkowo skraca czas przydatności do spożycia żywności, która ze swej natury jest nietrwała. Czynniki te ograniczają także odległości transportu drogowego. W ramach finansowanego z UE projektu Agro Highway opracowano alternatywny system transportu wodnego. Projekt został zapoczątkowany przez przedsiębiorstwa Trilobes BV i MilkWays Holding BV, a przewodniczył mu zespół, który tworzyli Gert Jan Vossnack, Eric van der Zalm i Diederik Brasser. Projekt koncentrował się wyłącznie na żywności płynnej, takiej jak mleko, soki i pasta pomidorowa. Takie produkty wymagają specjalistycznego systemu transportu w odróżnieniu od produktów suchych. Liquid ferry Opracowana w ramach projektu koncepcja nowego sposobu transportu, pod nazwą Liquid Ferry (prom dla płynów), przedstawia dedykowany do przewozu płynów frachtowiec. Statki mogą transportować o wiele większe ładunki niż pojazdy ciężarowe, rzędu nawet tysięcy ton, co czyni je o wiele bardziej wydajnymi. Prototyp Liquid Ferry wyposażony jest w dwie cysterny o pojemności 257 000 l, dając całkowitą wydajność załadunkową powyżej 500 ton. Choć odpowiada to przemysłowej skali transportu (20 ciężarówek), wersja komercyjna byłaby dostępna dla załadunków o pojemności 1-2 milionów litrów. Prototyp od Agro Highway może być spławiany na płytkich wodach w strefach przybrzeżnych i na rzekach. Mierzący 86 m statek nie wymaga terminala i może być załadowywany i rozładowywany bezpośrednio do cystern drogowych. To one miałyby przewozić płyny na finalnym, krótki odcinku. „Nasz system przewozowy jest aseptyczny”, mówi Brasser, lider projektu Agro Highway. „Gwarantuje to zachowanie najwyższych standardów jakości w transporcie, jednak jest możliwe jedynie dzięki złożonemu systemowi czyszczenia i sterylizacji oraz rygorystycznym kontrolom na całej rozpiętości łańcucha dostaw”. Poza kontenerami na przewożony towar, cały towarzyszący im osprzęt na obu krańcach łańcucha transportu będzie utrzymywany w stanie zapewniającym brak obecności chorobotwórczych bakterii. Kolejnym czynnikiem zapewniającym utrzymanie odpowiedniego poziomu higieny jest ścisła kontrola temperatury. „Dzięki technikom łagodnego schładzania temperatura transportowanego produktu może być regulowana z dokładnością do 0,2 C”, dodaje Vossnack. Warunki higieniczne są uzależnione także od projektu i najwyższej jakości wykonawstwa. Na przykład, aby zachować właściwą szczelność, należy zapobiec powstaniu pęknięć na cysternach przez cały ich oczekiwany czas użytkowania wynoszący 20 lat. Osiągnięcie tak wyspecyfikowanych parametrów wymaga niezwykle precyzyjnej inżynierii mechanicznej. Nowe rynki Nowy system transportowy radykalnie zwiększy maksymalne możliwe do pokonania dystanse. Co więcej, zważywszy na ostatnie rozluźnienie w odniesieniu do europejskich limitów dla mleka, jego nadmiar będzie można łatwo przetransportować na niedostępne dotychczas rynki zagraniczne. System od Agro Highway eliminuje także wiele z potrzebnych do tej pory i jednocześnie kosztownych etapów przetwarzania przed transportem i po nim. Koszty generowane były także przez odpady opakowaniowe, które stanowią 10-30% finalnego kosztu produktu. Dzięki tym usprawnieniom możliwa będzie dalsza optymalizacja poziomu opłacalności produktu w całym łańcuchu dostaw. Potencjalni klienci wykazali zainteresowanie wynikami projektu. „Przygotowano nowy system logistyczny, a zespół konsorcjum finalizuje kontrakty”, podsumowuje van der Zalm. Taki rozwój sytuacji będzie oznaczać możliwości wzrostu dla europejskiego sektora MŚP. Badacze szacują, że wyniki projektu stworzą roczny przychód na poziomie 100 mln EUR i zredukują koszty transportu o 20-50%. Niebawem europejskie płynne produkty rolnictwa będą mogły szybko i w sposób opłacalny dotrzeć na odległe rynki zagraniczne.
Słowa kluczowe
Agro Highway, transport, ładunek, mleko, statek, płynna żywność, płynne produkty rolnictwa, transport wodny, warunki higieniczne
