Autorzy raportu zwracają uwagę na wpływ RFID na życie codzienne
Technologia identyfikacji radiowej (RFID) nie jest jeszcze na tyle zaawansowana, by stanowić zagrożenie dla naszej prywatności. Lecz w bardzo nieodległej przyszłości może to ulec zmianie i w czasie, gdy ta zmiana nastąpi; muszą - zdaniem Zespołu ds. Oceny Rozwiązań Naukowych i Technicznych Parlamentu Europejskiego - istnieć środki zabezpieczające dane osobowe i chroniące wolność jednostki. Znaczniki RFID są mikrochipami wykonanymi z tworzywa sztucznego lub nawet z papieru. Podłączone do anteny, emitują drogą radiową na krótkie odległości niepowtarzalny numer seryjny. Do niedawna technologia RFID była stosowana głównie w zarządzaniu łańcuchem dostaw, służąc do śledzenia pojazdów poruszających się między magazynami oraz palet z towarami w drodze z hurtowni do sklepów. Teraz jednak RFID znajduje zastosowanie na znacznie szerszą skalę. Znaczniki mogą być osadzane na wszelkiego rodzaju produktach konsumpcyjnych i skanowane z odległości od 3 do 50 metrów w celu ujawnienia informacji o danym produkcie. Przy pomocy tej technologii można również ustalać tożsamość osób, co spowodowało powstanie bazujących na RFID kart transportu publicznego, paszportów biometrycznych, systemów mikropłatności, identyfikatorów biurowych oraz konsumenckich kart lojalnościowych. Badacze pracujący na zlecenie STOA byli w stanie, w oparciu o szereg studiów przypadków, opisać sposób percepcji systemu RFID przez konsumentów oraz przez podmioty zajmujące się tą technologią. Stwierdzili, że konsumenci generalnie postrzegają RFID jako coś nieco większego niż klucz elektroniczny, podczas gdy właścicielom systemów RFID technologia ta umożliwia rejestrowanie takich elementów, jak przepływy, siła nabywcza, wydajność, preferencje i zwyczaje użytkowników. Dostęp do informacji osobowych stał się przyczyną obaw wyrażanych przez wiele organizacji zajmujących się obroną praw konsumenta, które utrzymują, że stosowanie tej technologii może wywierać poważny niepożądany wpływ na prywatność ludzi. Badacze stwierdzili kilka przypadków nadużyć związanych z wykorzystaniem danych osobowych. W jednym przypadku chodziło o dane dotyczące podróży, którymi posłużono się w dochodzeniu policyjnym. Środowisko biurowe również dostarczyło kilku interesujących przypadków. Pracownicy, którzy nie mieli innego wyboru i musieli używać otrzymanych od pracodawców przedmiotów wyposażonych w chip RFID, byli pod nadzorem związanym z rejestracją czasu i zapobieganiem kradzieżom. Jednak w wyniku badania ustalono również, że stosowanie RFID jest korzystne dla użytkowników. Określenie kogoś jako lojalnego klienta czy też wykazanie, jak wiele pracy w nadgodzinach wykonuje pracownik, to zaledwie dwa przykłady w tym względzie. Chociaż sformułowanie ostatecznych wniosków wymagałoby przeprowadzenia szeroko zakrojonych badań, te pierwsze relacje, jak sądzą autorzy opracowania, wskazują na stosunkowo niewielką liczbę zdarzeń, w których doszło do niewłaściwego wykorzystania danych osobowych. Przyczyna może być dwojaka. Po pierwsze, we wszystkich przypadkach było jasne, kto przechowywał dane i kto musiał przestrzegać wytycznych w sprawie ochrony danych. Po drugie, wiele systemów RFID jest niezbyt wysokiej klasy i może jedynie ujawniać niewielkie fragmenty informacji dotyczących tożsamości użytkownika. Biorąc jednak pod uwagę szybki rozwój systemów RFID, autorzy opracowania wskazują, że gromadzenie i analizowanie danych dotyczących użytkownika stanie się łatwiejsze. Ponadto z chwilą połączenia ze sobą różnych systemów RFID lub zintegrowania ich z nowymi technologiami, takimi jak GSM, GPS, CCTV i Internet, pojawi się znacznie bardziej rozbudowany obraz użytkowników. Pozwoliłoby to właścicielom systemów RFID na przekazywanie danych osobowych, którymi dysponują dzięki tej technologii, do wykorzystania w dochodzeniach policyjnych. Jednocześnie dla użytkowników stanie się mniej jasne, kto faktycznie i w ramach jakich systemów zarządza ich danymi, powodując zachwianie równowagi sił w publicznej przestrzeni cyfrowej. Nie jest to tylko kwestia ochrony prywatności czy danych osobowych, lecz również zapewnienia wolności jednostki poprzez właściwy stan równowagi między wyborem, udogodnieniami i kontrolą, przekonują autorzy opracowania. Autorzy dokonują podsumowania opracowania, formułując poniższe zalecenia: - użytkownicy RFID powinni wiedzieć, co właściciele systemów RFID mogą i mają prawo zrobić z ich danymi; - użytkownicy RFID powinni mieć pewien udział w opracowywaniu nowych środowisk RFID; - w przypadku, gdy dochodzi do połączenia danych osobowych pochodzących z różnych systemów RFID, powinno nadal być jasne, kto odpowiada za przetwarzanie tych danych; - wytyczne dotyczące prywatności oraz koncepcje danych osobowych i samookreślania informacji muszą być ponownie rozpatrzone w świetle coraz bardziej interaktywnego środowiska; - rządy powinny zająć jednoznaczne stanowisko w kwestii ewentualnej eksploracji masowych danych RFID w celach dochodzeniowych.