Europejska Rada ds. Badań Naukowych prezentuje pierwsze wnioski
Dnia 7 października, Europejska Rada ds. Badań Naukowych (ERBN) zaprezentowała na spotkaniu w Paryżu, we Francji, wybór zwycięzców, którym przyznano granty dla początkujących naukowców oraz podzieliła się swoją refleksją na temat sukcesów i wyzwań, które przyniosły trzy minione lata. Osiągnięcia ERBN były znaczące, zwłaszcza w promowaniu paneuropejskiego współzawodnictwa. Sukces ERBN zyskał ogólne uznanie, a jego sprawne i skuteczne wprowadzenie w życie zostało przyjęte z zadowoleniem we francuskim Ministerstwie Szkolnictwa Wyższego i Badań przez Arnolda Migusa, Dyrektora Generalnego CNRS (francuski ośrodek naukowo-badawczy) i Gillesa Blocha, Dyrektora Generalnego ds. Badań i Innowacji. W wyborze zwycięzców grantów dla początkujących naukowców ERBN kierowała się trzema zasadami: "zaufać młodym, zaufać osobie i nie komplikować". Granty dla początkujących naukowców dają możliwość uzyskania niezależności na początkowych etapach kariery i mają zapewnić "całkowitą elastyczność, aby móc robić to, co ma sens dla danej osoby, by wykonać swoją pracę jak najlepiej" - jak powiedział dr Fotis Kafatos, Przewodniczący Rady Naukowej ERBN. Laureaci zebrani na spotkaniu to wyjątkowe osoby, które prowadzą nowatorskie badania; dzięki grantom ERBN będą mogli skupić się na swojej pracy bez konieczności poszukiwania funduszy. Wszyscy przedstawili swoje uwagi dotyczące potrzeby zoptymalizowania procesu składania wniosków, niemniej byli zadowoleni z działania ERBN, jej misji i perspektyw, jakie przed nimi otworzyła, by dać z siebie jak najwięcej. Wyjątkowość grantów ERBN polega na ich mobilności. Pieniądze są przekazywane osobom, a nie instytucjom, w których pracują, dzięki czemu badacze mogą swobodnie wybierać, gdzie chcą prowadzić swoje badania. To mobilizuje instytucje do modernizowania się i zapewniania odpowiedniego środowiska dla prowadzenia prac badawczych, a nadto stwarza sytuację, w której instytucje (i kraje) rywalizują o zwycięzców. Dr Kafatos podkreślił w swoim wystąpieniu, że ERBN "zapewnia finansowanie na skalę międzynarodową, a nie krajową. Zadaniem poszczególnych krajów jest zapewnienie odpowiedniego środowiska." W szczególności organizacja chce wspomóc Europę, aby stała się światowym liderem w dziedzinie badań naukowych, zachęcając kraje UE do przeznaczania wyższego procentu produktu krajowego brutto (PKB) na badania i rozwój. Pomimo tego, że granty przyznano w 21 krajach, geograficzne rozmieszczenie jest nieregularne, co odzwierciedla jakość środowiska badawczego w każdym z tych krajów. "Nigdy nie zakładano jakiegoś szczególnego rozmieszczenia geograficznego" - wyjaśnił dr Kafatos. "To bardzo pokrzepiające, że wybitność naukowa jest tak rozpowszechniona. Wraz ze wzrostem budżetów krajowych na badania i rozwój (B&R), geograficzne rozmieszczenie będzie bardziej wyrównane." Komisarz Janez Potocnik dodał, "Europa staje do poważnego współzawodnictwa z całą resztą świata". ERBN, dodał, wysyła "wyraźny sygnał, że powinniśmy zrobić na własnym terenie co w naszej mocy, aby zmodernizować infrastrukturę i wprowadzić konieczne zmiany", po to by zatrzymać najlepszych. Bloch powiedział: "Każdy kraj powinien dbać o swoją infrastrukturę badawczą. [...] Każdy kraj znajduje się obecnie pod presją wyrównania swojej infrastruktury." Wpłynęło ponad 9.000 wniosków o granty ERBN dla początkujących badaczy, niemniej ze względu na ograniczenia budżetowe organizacja nie była w stanie przyznać grantów wszystkim naukowcom, którym by chciała. "Wszyscy przyjęci [wnioskodawcy] zasługiwali na szansę" - powiedział dr Kafatos dodając, że inicjatywy krajowe wspierające wnioskodawców, którzy nie uzyskali dofinansowania, mają witalne znaczenie, podobnie jak dawanie do zrozumienia, że kraj ceni sobie swoich naukowców. Wielu kolejnych prelegentów podkreślało tę kwestię w ciągu spotkania. Według dr Kafatosa, "Wpłynęło ponad 3.000 wniosków z Włoch, dlatego że naukowcom brak potrzebnego wsparcia w kraju. Grecja jest kolejnym przykładem - mówię to z bólem. [Badania] należy kultywować. Brak modernizacji oznacza utratę talentów; zapał ulatuje w próżnię." ERBN stawia sobie za cel "rekrutację, repatriację i zatrzymanie" talentów naukowych. Jej wysiłki, by zachęcić naukowców do przenoszenia się do Europy zostały zwieńczone skromnym (5%) sukcesem w pierwszym roku, ale jak mówi dr Migus, "To był pierwszy rok: ludzie nie wiedzieli, jak będzie przebiegać ten proces. W kolejnym otwarciu oczekujemy, że będzie więcej wniosków z zagranicy". Komisarz Potocnik zgodził się dodając: "Czas i narzędzia są po naszej stronie." Jedynym kryterium w procesie ewaluacyjnym ERBN jest doskonałość, punkt wychwalany przez wielu prelegentów w czasie konferencji. Wiele grantów dla początkujących badaczy trafiło do kobiet, niemniej mężczyźni stanowili nieproporcjonalnie dużą liczbę beneficjentów. Według dr Kafatosa to bardzo ważne zagadnienie dla kierownictwa ERBN. "Dla Europy ważne jest, aby korzystać z naszych doskonałych zasobów i nie tracić utalentowanych kobiet" - zauważył. "Mamy doskonale wykwalifikowane kobiety w komisjach oceniających i dysponujemy instrumentami, by zachęcić kobiety do aplikowania" - zauważył dr Kafatos w wypowiedzi dla CORDIS News, wskazując, że niższa reprezentacja kobiet pośród beneficjentów grantów dla zaawansowanych badaczy prawdopodobnie jest następstwem historycznej pozycji kobiet w nauce. Podczas gdy ERBN gorąco zachęca kobiety do starania się o granty, należy podkreślić, że organizacja "nie stosuje żadnej polityki proporcjonalnego przydziału" - dodał dr Kafatos. Praca beneficjentów jest oceniana raz w roku, a udoskonalenia są wprowadzane w sposób ciągły, aby optymalizować proces składania wniosków i finansowania. "Musimy zoptymalizować procedury i zyskać większą niezależność operacyjną, nie tylko na niwie naukowej" - powiedział dr Kafatos w swoim wystąpieniu. "Komisja jest do tego przygotowana. Trzeba dążyć do urzeczywistnienia się tych nadziei." W sesji dyskusyjnej, dr Kafatos wypowiedział się na temat procesu ewaluacyjnego: "Jesteśmy eksperymentatorami: dla nas, pierwsze podejście nie musi być ostatnim." Kierownictwo ERBN spotka się w połowie października, aby przedyskutować poszczególne strategie doskonalenia działań podejmowanych przez organizację.
Kraje
Francja