Nowy rekord świata akceleratora LHC w CERN W tym tygodniu w CERN (Europejskim Laboratorium Fizyki Cząstek Elementarnych) w Genewie, Szwajcaria, został pobity rekord świata, kiedy Wielki Zderzacz Hadronów (LHC), największy na świecie akcelerator cząstek, przyspieszył bliźniacze wiązki protonów do energii równej 1,18 TeV... W tym tygodniu w CERN (Europejskim Laboratorium Fizyki Cząstek Elementarnych) w Genewie, Szwajcaria, został pobity rekord świata, kiedy Wielki Zderzacz Hadronów (LHC), największy na świecie akcelerator cząstek, przyspieszył bliźniacze wiązki protonów do energii równej 1,18 TeV (teraelektronwolt odpowiada milionowi milionów elektronwoltów), pobijając poprzedni rekord ustanowiony na poziomie 0,98 TeV przez akcelerator amerykański. Funkcjonowanie LHC zostało właśnie wznowione po rocznej przerwie, która spowodowana było wadliwym funkcjonowaniem transformatora w systemie chłodzenia, co doprowadziło do wycieku helu. CERN, największe na świecie, wiodące laboratorium fizyki cząstek elementarnych, miało pierwotnie przywrócić funkcjonalność LHC do kwietnia, ale termin ostatecznie przesunięto na listopad. "Nadal nie możemy wyjść z podziwu, że rozruch LHC przebiega tak gładko" - mówi Rolf Heuer, dyrektor CERN. "To fantastyczne. Niemniej, działamy krok po kroku, bowiem nadal pozostaje dużo do zrobienia zanim zaczniemy fizykę w 2010 r. Chłodzę szampana na tę właśnie okazję." Akceleratory cząstek zostały zaprojektowane do supernowoczesnych badań fizycznych nad właściwościami materii. Zderzanie przeciwnych wiązek cząstek protonów pomoże odpowiedzieć na niektóre z najbardziej fundamentalnych pytań dotyczących praw natury i materii oraz rzucić światło na warunki panujące we wszechświecie bezpośrednio po Wielkim Wybuchu, który powszechnie uznaje się za początek wszechświata. Dnia 20 listopada wstrzelono wiązki do LHC z energią równą 450 gigaelektronowoltów (GeV) i przez następnych kilka dni operatorzy pozwalali im krążyć wokół pierścienia na zmianę raz w jednym raz w drugim kierunku. Okres życia wiązki został stopniowo zwiększony do około 10 godzin. Dnia 23 listopada wiązki krążyły razem po raz pierwszy, a cztery detektory LHC zarejestrowały pierwsze dane o zderzeniach. "Byłem tutaj 20 lat temu, kiedy uruchomiliśmy w CERN ostatni duży akcelerator cząstek LEP [Zderzacz elektronowo-pozytonowy]" - mówi Steve Myers, dyrektor CERN ds. akceleratorów i technologii. "Sądziłem, że to znakomita maszyna, ale teraz mamy coś więcej. To co zajmowało nam w LEP dni lub tygodnie, teraz w LHC liczymy w godzinach. Jak do tej pory wszystko dobrze wróży wspaniałemu programowi badawczemu." Kolejnym krokiem w LHC będzie etap rozruchu - przed końcem tego roku - który ma na celu zwiększenie intensywności wiązki przed odczytaniem danych o zderzeniu. Do tej pory prace były prowadzone z wykorzystaniem wiązki pilotażowej o niskim natężeniu, niemniej potrzebne jest wyższe natężenie, aby zapewnić więcej znaczących zderzeń protonów. Aktualny etap rozruchu ma zapewnić wyższe natężenie wiązki w stabilnych warunkach. CERN ma siedzibę w Genewie i jest finansowany przez państwa członkowskie - Austrię, Belgię, Bułgarię, Czechy, Danię, Finlandię, Francję, Grecję, Hiszpanię, Holandię, Niemcy, Norwegię, Polskę, Portugalię, Słowację, Szwajcarię, Szwecję, Węgry, Wielką Brytanię i Włochy. Status obserwatora mają Indie, Izrael, Japonia, Rosja, Turcja, USA, UNESCO i Komisja Europejska. Kraje Szwajcaria
