Genetyczne sekrety koloru oczu
Naukowcy, których prace finansowane s¹ ze rodków unijnych, odkryli nowe geny uczestnicz¹ce w ustalaniu koloru oczu cz³owieka. Oprócz barwy niebieskiej, zielonej czy piwnej, kolor oczu posiada wed³ug zespo³u naukowców znacznie wiêcej wymiarów i odmian ni¿ zosta³o dotychczas udokumentowanych. Nowe odkrycia mog¹ siê przydaæ w analizie kryminalistycznej, daj¹c ledczym "twarz" wród genetycznych tropów na miejscu zbrodni. Wyniki badañ zosta³y opublikowane w czasopimie PLoS (Public Library of Science) Genetics. Pod kierownictwem specjalistów z Centrum Medycznego Uniwersytetu Erazma w Holandii naukowcy znaleli trzy nowe loci genów (umiejscowienie sekwencji genów na chromosomie), które w istotny sposób wp³ywaj¹ na naturalne i subtelne ró¿nice w kolorze oczu, które odró¿niaj¹ jedn¹ osobê od drugiej. Odkrycie roli tych trzech loci (nazwanych LYST, 17q25.3 oraz TTC3/DSCR9) pomaga bardziej kompleksowo i trafnie zrozumieæ genetyczne podstawy koloru oczu. Dziêki nowo zdobytej wiedzy, wypracowanej przez zespó³, znamy teraz ponad po³owê atrybutów determinuj¹cych ró¿nice w kolorze oczu. Choæ gen LYST zosta³ ju¿ wczeniej rozpoznany jako gen pigmentacyjny, do czasu opisywanych badañ dwa pozosta³e geny w ogóle nie by³y kojarzone z pigmentacj¹. Jak pisz¹ naukowcy, podsumowuj¹c uzyskane wyniki w opublikowanym artykule: "Nasz model prognozowania ilociowego wyjania ponad 50% ró¿nic w kolorze oczu, co oznacza najwy¿szy jak dot¹d poziom trafnoci genomicznego prognozowania z³o¿onych i ilociowych cech cz³owieka i mo¿e mieæ znaczenie dla przysz³ych zastosowañ kryminalistycznych." Badanie ca³ego genomu z udzia³em prawie 6.000 europejczyków z Holandii (oraz 3.500 osób z Australii i Wielkiej Brytanii w ramach replikacji badañ) jest pierwszym do tej pory zajmuj¹cym siê w sposób ilociowy kolorem oczu cz³owieka. Innowacyjne podejcie przyjête przez zespó³ polega³o na pomiarze odcienia i nasycenia koloru oczu na podstawie cyfrowych zdjêæ ca³ego oka w wysokiej rozdzielczoci. Podejcie okaza³o siê tak skuteczne, ¿e naukowcy zalecili precyzyjne fenotypowanie jako strategiê u¿yteczn¹ w znajdywaniu genów uczestnicz¹cych w okrelaniu z³o¿onych cech ludzkich, podkrelaj¹c, ¿e metoda jest niezwykle op³acalna, mobilna i wydajna pod wzglêdem czasowym. To dziêki precyzyjnemu fenotypowaniu naukowcy byli w stanie stwierdziæ, ¿e spektrum koloru oczu stanowi continuum od najjaniejszych odcieni niebieskiego po najciemniejsze barwy koloru br¹zowego czy nawet czarnego. Wedle zespo³u kolor oczu cz³owieka ró¿ni siê na wiêcej sposobów ni¿ badane dotychczas kategorie niebieska, zielona i piwna. Dr Manfred Kayser z Centrum Medycznego Uniwersytetu Erazma odniós³ siê do wyj¹tkowych mo¿liwoci wykorzystania wyników tych badañ w pracy ledczych, "gdzie prognozowanie wygl¹du na podstawie materia³u biologicznego znalezionego na miejscu zbrodni mo¿e dostarczyæ tropów do wyledzenia nieznanych osób". Oprócz naukowców z kilku ró¿nych oddzia³ów Centrum Medycznego Uniwersytetu Erazma, w projekcie bra³y udzia³ zespo³y z Uniwersytetu Koloñskiego w Niemczech, King's College London w Wlk. Brytanii, australijskiego Instytutu Naukowych Badañ Medycznych Queensland oraz Uniwersytetu Zachodniej Australii. Badania by³y wspierane przez projekty GEFOS (Genetyczne czynniki w osteoporozie) i ENGAGE (Europejska sieæ na rzecz epidemiologii genetycznej i genomicznej), które w sumie otrzyma³y 15 mln EUR z tematu Zdrowie Siódmego Programu Ramowego (7PR) UE. Swój wk³ad w badania wnios³y tak¿e sieæ badawczo-szkoleniowa Marie Curie MY EUROPIA (Europejskie szkolenia w zakresie badañ nad krótkowzrocznoci¹), która otrzyma³a dofinansowanie w kwocie 3,17 mln EUR z Szóstego Programu Ramowego (6PR) UE, oraz GENOMEUTWIN (Badania genomu wród europejskich bliniaków i w kohortach populacji w celu zidentyfikowania genów w powszechnych chorobach) dofinansowany z tematu "Jakoæ ¿ycia i zarz¹dzanie ¿ywymi zasobami" Pi¹tego Programu Ramowego (5PR) UE.
Kraje
Australia, Niemcy, Niderlandy, Zjednoczone Królestwo