Cholesterol w mózgu
Do aktywności mózgu, takiej jak uczenie się i pamięć, niezbędne jest ciągłe przemodelowywanie połączeń między mózgowymi komórkami nerwowymi w odpowiedzi na ich aktywność. Jako że 25% całkowitego cholesterolu występuje w mózgu, naukowcy sądzą, że lipid ten jest uczestniczy w zmianach tam zachodzących. Finansowany przez UE projekt SYNAPTOCHOL (Role of cholesterol in neurotransmitter receptor trafficking and synaptic plasticity) miał za zadanie ustalić rolę cholesterolu w czynnościach mózgu i w powstawaniu chorób neurologicznych. W projekcie SYNAPTOCHOL opracowano narzędzia genetyczne do manipulowania poziomem cholesterolu w neuronach, tj. komórkach w mózgu, które przesyłają informacje poprzez sygnały chemiczne i elektryczne. Jako że starzenie mózgu wiąże się ze spadkiem poziomu cholesterolu w neuronach, naukowcy postanowili zbadać konsekwencje usunięcia cholesterolu z żywych komórek nerwowych. W przekazywaniu informacji między neuronami uczestniczą substancje chemiczne nazywane neuroprzekaźnikami, które wiążą białkowe receptory wbudowane w powierzchnię komórek nerwowych. Dzięki projektowi SYNAPTOCHOL odkryto, że usunięcie cholesterolu powodowało wbudowanie w błony neuronów nowych receptorów wiążących neuroprzekaźniki, co nasilało transmisję sygnału. Receptory były dostarczane do neuronów poprzez białka transportujące molekuły pomiędzy komórkami i białka regulujące cykl komórkowy. Podsumowując, wyniki projektu SYNAPTOCHOL wskazują, że istnieją dynamiczne oddziaływania pomiędzy poziomem cholesterolu, transportem receptorów neuronalnych a zmianami w strukturze i czynnościach mózgu. Odkrycie związku między fluktuacjami poziomu cholesterolu a zmianami aktywności w mózgu pomoże określić znaczenie tego lipidu dla powstawania chorób zwyrodnieniowych układu nerwowego takich jak choroba Alzheimera.
Słowa kluczowe
Cholesterol, mózg, choroba Alzheimera, neuroprzekaźnik, plastyczność synaps, neurodegeneracyjna
