Zindywidualizowane rośliny strączkowe pomagają lepiej zarządzać uprawami
Rośliny strączkowe są bardzo ważnym składnikiem ludzkiej diety. Aktualnie uprawiane europejskie odmiany są podatne na zmianę klimatu, co w nieodległej przyszłości może przełożyć się na spadek plonów. Projekt EUROLEGUME (Enhancing of legumes growing in Europe through sustainable cropping for protein supply for food and feed) ma na celu opracowanie odmian groszku, bobu i wspięgi wężowatej, które byłyby odporne na stres abiotyczny. Badacze zadbają też o to, by produkty rolne odpowiadały na zapotrzebowanie rynkowe. Inicjatywa skupia się na kultywarach groszku, bobu i wspięgi wężowatej, uprawianych w Europie Północnej i Południowej. Założeniem jest zmniejszenie importu ziaren roślin strączkowych o 20% oraz poprawa produktywności gleby, a także zrównoważoności systemu uprawy. Partnerzy projektu EUROLEGUME opisali protokoły harmonizacji zaplanowanych procedur w dwóch podręcznikach. Zgromadzono dużą liczbę odmian, selekcjonując je zgodnie z biomasą, morfologią liści, wartością Hubera, architekturą korzeni oraz cechami wydajności uprawy w różnorodnych warunkach agro-klimatycznych. W przeciwieństwie do większości rodzajów roślin, rośliny strączkowe wiążą azot w glebie poprzez synergistyczną współpracę z grzybami mikoryzowymi i Rhizobia. Pomaga to ograniczyć stosowanie nawozów oraz zmniejszyć nakłady ekonomiczne i następstwa środowiskowe uprawy. Uczestnicy projektu EUROLEGUME ocenili wpływ inokulantów wyizolowanych ze 139 próbek na zdolności adaptacyjne i wydajność uprawy roślin strączkowych, a także na właściwości gleby. Owocem prac jest analiza sygnatur 65 izolatów Rhizobia. Doświadczenia z rotacją plonów wskazały na pozytywny wpływ materii organicznej z roślin strączkowych na właściwości gleby oraz wydajność produkcji w różnorodnych systemach upraw. Zespół zoptymalizował także metodologię badania rozkładalności in vitro oraz ocenił skutki stosowania suplementów opartych na roślinach strączkowych u zwierząt gospodarskich, szacując maksymalne możliwe dawki. Groszek, bób i wspięgę oceniono jako składniki innowacyjnych produktów spożywczych pod kątem ich właściwości fizykochemicznych i zawartości substancji odżywczych. Pozwoliło to na wybranie najlepszych kombinacji dla planowanych produktów. Analizowane są także alternatywne technologie przetwarzania, mające poprawić komercyjną żywotność tych produktów spożywczych.
Słowa kluczowe
Strączkowe, kultywary, groszek, bób, wspięga wężowata, zrównoważony rozwój, innowacyjne produkty spożywcze, inokulant