Demokracja partyjna w nowym świetle
We współczesnych demokracjach związki między partiami politycznymi i społeczeństwem ulegają pogorszeniu. Stanowi to wyzwanie dla legitymizacji systemu demokratycznego i jest powodem wyraźnej utraty zainteresowania obywateli konwencjonalną polityką partyjną. PARTYDEMOCRACY (Re-conceptualizing party democracy) to finansowany ze środków UE projekt, którego celem było ponowne przyjrzenie się partiom w kontekście ich powiązań z państwem i demokracją partyjną, opartych na ich funkcjach publicznych a nie koligacji prywatnych. Naukowcy skupili się na zarządzaniu partiami przez państwo poprzez prawo i regulacje publiczne. Przeanalizowano zmieniające się koncepcje partii i demokracji, koncentrując się na prawie dotyczącym partii, w tym między innymi na charakterze i intensywności uregulowania prawnego działalności partyjnej w powojennej Europie. Charakter i intensywność uregulowania działalności partyjnej ma istotne znaczenie dla zbadania zależności między partiami i państwem. Powiązania te stają się coraz wyraźniejsze w kontekście słabnięcia innych związków ze społeczeństwem oraz zmniejszenia reprezentatywności partii. Trzeba zadać pytanie, czy partie przekształciły się z przedstawicieli społeczeństwa w przedstawicieli państwa oraz czy aktualnie dominująca idea demokracji partyjnej jest oparta na pojęciu partii jako funkcji publicznych. Analizowano także czynniki stojące za formalnym uznaniem partii politycznych oraz badano różne formy regulacji działalności partyjnej w kontekście normatywnego pojęcia demokracji partyjnej. Badanie objęło wszystkie państwa demokratyczne w Europie. Wyniki prac wskazują na istotne różnice dotyczące charakteru i intensywności uregulowania działalności partyjnej między starszymi i młodszymi demokracjami. Jest tak także w przypadku demokracji wschodnio- i zachodnioeuropejskich, a szczególnie krajów o ciągłej historii demokracji oraz tych, w których ustrój demokratyczny nie funkcjonował w sposób ciągły. Z uwagi na ich instytucjonalne znaczenie jako kluczowych elementów systemu politycznego, cieszących się wyjątkowym wsparciem państwowym, partie polityczne trwale zintegrowały się ze sferą publiczną. Omawiane prace pomogą w uzupełnieniu luki między badaniem empirycznym partii a normatywną teorią demokracji. Możliwe jest także łatwiejsze połączenie dyscyplin nauk politycznych oraz prawa konstytucyjnego i publicznego.
Słowa kluczowe
Partie polityczne, demokracja partyjna, prawo publiczne, normatywna teoria demokracji
