Sekret sukcesu 6. PR w Niemczech
Podczas krajowej inauguracji 7. PR w Bonn w dniach 15 i 16 stycznia Niemcy skorzystali z możliwości podsumowania imponujących wyników swoich działań podjętych w szóstym programie ramowym (6. PR). Niemcy uplasowały się na pierwszym miejscu pośród wszystkich krajów uczestniczących w 6. PR. Najnowsze dostępne dane statystyczne Komisji Europejskiej dowodzą, że w realizacji 3027 umów podpisanych w kontekście 6. PR wzięło udział 7449 uczestników z Niemiec, a całkowity wkład UE wyniósł około 2,3 miliarda euro. W sumie niemieccy naukowcy uczestniczyli w 82 procentach projektów dotyczących priorytetów tematycznych w 6. PR i otrzymali prawie 19 procent całkowitego budżetu 6. PR. Wnioski przygotowane z udziałem Niemiec również miały wysoki, 28-procentowy wskaźnik skuteczności - znacznie wyższy od średniej unijnej, która wynosi 18 procent. Biorąc pod uwagę, jak dużo Niemcy inwestują w swoją krajową bazę badawczą, wyniki te nie powinny zaskakiwać. Według wstępnych danych Eurostatu za rok 2005 Niemcy są jednym z największych inwestorów w dziedzinie badań w Europie, przeznaczając 2,51 procent PKB na badania i rozwój (B+R). Rząd niemiecki zapowiada, że w 2007 r. zwiększy nakłady na badania do 10 miliardów euro. Jednak zdaniem Klausa Uckela z niemieckiego federalnego ministerstwa oświaty i badań naukowych (BMBF) sekret sukcesu 6. PR w Niemczech nie opiera się wyłącznie na inwestycjach, ale ma związek z charakterem krajowej bazy badawczej. - Skoncentrowaliśmy się na tworzeniu osiągnięć naukowych - powiedział serwisowi CORDIS Wiadomości - zapewniając naukowcom dostęp do trwałego wsparcia instytucjonalnego i wsparcia projektów, na szczeblu landów (regionalnym), federalnym i unijnym. Niemieckie podejście do finansowania różni się w pewnym stopniu od podejścia przyjętego w innych państwa członkowskich. Klaus Uckel podał przykład Wielkiej Brytanii, gdzie naukowcy nie mogą ubiegać się o krajowe finansowanie, jeżeli dostępne są środki na szczeblu UE. - Nie chcieliśmy ograniczać naszych naukowców mówiąc: "otrzymacie finansowanie na szczeblu krajowym tylko jeśli nie możecie go zdobyć na szczeblu UE" - wyjaśnił Uckel. Podkreślił potencjalne ryzyko związane z odcinaniem w taki sposób krajowego finansowania. - Mogłoby to prowadzić do dalszego zwiększenia nadmiernej liczby wniosków o finansowanie z budżetu programu ramowego i skutkować ogólnym osłabieniem doskonałości naukowej: bo co mogą zrobić naukowcy w przypadku odrzucenia ich wniosku o finansowanie z funduszy UE lub wyczerpania unijnych środków? - zapytał. Według Klausa Uckela niemiecki "otwarty" mechanizm finansowania jest znacznie korzystniejszy, ponieważ pomaga szkolić naukowców, zapewniając im potrzebne doświadczenie w danej dziedzinie, jak również zapoznając ich ze sztuką składania wniosków o dotację. - Zawsze podkreślamy, że dobrym doświadczeniem dla młodych naukowców jest występowanie z wnioskami o dotację najpierw na szczeblu krajowym. Następnie, w oparciu o zdobyte doświadczenia, mogą próbować pójść krok dalej i złożyć wniosek o dotację z UE - wyjaśnił. Kluczem do pomyślnego wykorzystania przez Niemcy możliwości uczestnictwa w 6. PR jest również zapewnienie, że krajowy program badań odpowiada działaniom podejmowanym na szczeblu UE i odwrotnie. - Naprawdę staramy się znaleźć spójność pomiędzy programami krajowymi i unijnymi. Podczas opracowywania krajowych obszarów tematycznych zwracamy szczególną uwagę na program ramowy UE - powiedział Uckel. - Dlatego też zainteresowani uczestnictwem w projektach wiedzą na wczesnym etapie o naszych planach oraz o treści programu, zarówno na poziomie krajowym, jak i unijnym. Dostosowywanie krajowych i unijnych obszarów tematycznych zdaje się przynosić rezultaty. Według Klausa Uckela Niemcy osiągnęły wskaźnik sukcesu powyżej średniej UE w prawie wszystkich obszarach tematycznych 6. PR, z wyjątkiem jakości i bezpieczeństwa żywności. Niemcom udało się również zaangażować przemysł w stopniu większym niż wiele innych uczestniczących krajów. Najnowsze statystyki wskazują, że taka sama liczba niemieckich uczestników 6. PR pochodziła z przemysłu, jak ze środowisk akademickich i publicznych instytutów badawczych. - Fakt, że uczestnictwo przemysłu jest na takim samym poziomie, wskazuje, że wymiana lub transfer wiedzy odbywa się w Niemczech z dużym powodzeniem - przyznał Klaus Uckel. Podczas opracowywania 7. PR przedstawiciele niemieckiego przemysłu wzywali do silniejszego skoncentrowania się na potrzebach i interesach przemysłu. - Jednak dane te wskazują, że niemiecki przemysł wykazywał już zainteresowanie programem ramowym. Nawet sami przedstawiciele przemysłu nie zdawali sobie sprawy, że w takim zakresie uczestniczyli w programie. Są bardzo zadowoleni z tych wskaźników - oznajmił Klaus Uckel. Jego zdaniem przedstawione wyniki jeszcze bardziej zachęcą partnerów z przemysłu do uczestnictwa. Sieć niemieckich krajowych punktów kontaktowych (KPK), która objęła obszary tematyczne i horyzontalne programu ramowego, pomaga ministerstwu oświaty i badań naukowych rozszerzać świadomość w zakresie możliwości finansowania w ramach UE. Klaus Uckel uważa, że sieć odegrała zasadniczą rolę we wspieraniu wnioskodawców podczas skomplikowanej procedury składania wniosków, zapewniając znaczącą pomoc na wszystkich etapach, zarówno w zakresie różnych kwestii prawnych i praw własności intelektualnej, jak również odpowiedzi na zaproszenia do składania wniosków. Sieć KPK znacząco przyczyniła się również do rozwoju dyskusji na temat struktury i treści 7. PR. - Ministerstwo przyjęło oddolne podejście w celu zebrania uwag na temat priorytetów tematycznych i doświadczeń uczestników w zakresie programu ramowego. Dzięki uzyskanym informacjom Niemcy były w stanie sformułować sugestie odnośnie uproszczenia procedur składania wniosków w 7. PR - wyjaśnił Klaus Uckel. Odnosząc się do 7. PR, Klaus Uckel zapowiedział, że Niemcy, jako jedno z największych państw członkowskich, będą starać się wesprzeć mniejsze kraje Unii, aby zaangażowały się w program ramowy. - Będąc dużym krajem przemysłowym Niemcy ponoszą społeczną odpowiedzialność wobec nowych państw członkowskich - powiedział. Już w 6. PR ministerstwo założyło punkt kontaktowy dla nowych państw członkowskich i krajów przystępujących oraz naukowców i instytutów w Niemczech zainteresowanych współpracą z partnerami z tych krajów. Wypowiadając się na temat zaangażowania samych Niemiec Klaus Uckel przekonuje, że jego kraj utrzyma dobre wyniki, zdobywając jeszcze więcej kontraktów na projekty. Jak można sądzić na podstawie liczby naukowców uczestniczących w warsztatach podczas inauguracji 7. PR, Niemcy wydają się być gotowe na kolejny udany program ramowy.
Kraje
Niemcy