Naukowcy dowiercają się do danych o klimacie w przeszłości
Rekonstrukcja klimatu Antarktyki na przestrzeni minionych 20 milionów lat jest celem międzynarodowego zespołu naukowców, którzy przewiercają się przez grubą na 1000 metrów warstwę osadów na antarktycznym dnie morskim. Zespół 50 badaczy pochodzących z Niemiec, Włoch, USA i Nowej Zelandii bierze udział w projekcie ANDRILL (Antarctic Geological Drilling - antarktyczne wiercenia geologiczne), w ramach którego prowadzone są badania zmian, jakim ulegał klimat Antarktyki oraz ich wpływu na lodowce szelfowe tego regionu. Naukowcy mają nadzieję, że kiedy dowiedzą się, jak lodowce szelfowe reagowały na ciepłe okresy w przeszłości, będą w stanie przewidzieć wpływ zmian klimatycznych na obecne masy lodu. Pytanie to jest bardzo ważne; kiedy lodowce szelfowe topnieją, lodowce na lądzie spływają szybciej do morza, a kiedy one topnieją, poziom morza podnosi się. - W zeszłym roku pobraliśmy rdzeń osadów o długości 1285 metrów pod Lodowcem Szelfowym Rossa - powiedział uczestniczący w projekcie Gerhard Kuhn z Instytutu Badań Polarnych i Morskich im. Alfreda Wegenera. - Teraz chcemy cofnąć się o dalszych pięć milionów lat i zdobyć informacje o okresie, kiedy klimat był jeszcze cieplejszy. Wiercenie w lodzie, który sam unosi się na morzu, niesie ze sobą szereg wyzwań. Lód o grubości ośmiu metrów nie jest w stanie utrzymać ciężaru urządzeń wiertniczych, więc nurkowie musieli umieścić pod lodem podpory pływające. Co więcej, ponieważ w Antarktyce zbliża się lato, lód będzie coraz cieńszy i na początku grudnia trzeba będzie zwinąć obóz wiertniczy na lodzie. Jednak wyniki sprawiają, że warto przezwyciężać takie trudności. Warstwy osadów na dnie morza zawierają olbrzymie ilości informacji o klimacie w tym regionie, sięgające milionów lat wstecz. Rdzenie osadów powinny także być źródłem wiedzy o zasięgu lodu morskiego w przeszłości. Jeśli w osadzie znajdują się kamienie, to musiały one być przyniesione w lodzie lodowca z Antarktydy, co oznacza, że w pewnym momencie w przeszłości obszar ten był pokryty lodem. W projekcie ANDRILL ważny jest także element edukacyjny. Razem z naukowcami na miejscu wierceń będzie pracowała grupa dziewięciu nauczycieli z krajów zaangażowanych w projekt. - W perspektywie długoterminowej chciałbym zachęcić nauczycieli do szerszego włączenia obszarów polarnych w tematykę swoich lekcji - powiedział dr Rainer Lehmann, nauczyciel geologii z Niemiec uczestniczący w projekcie. - Czapy lodowe Ziemi są unikalnymi siedliskami i archiwami klimatu, w których obecnie zachodzą duże zmiany. Ich znaczenie dla naszego życia w Europie powinno być w przyszłości szerzej uwzględniane w planach lekcji.
Kraje
Antarktyda, Niemcy, Włochy, Nowa Zelandia, Stany Zjednoczone