Więcej pszenicy przy mniejszych nakładach
W ramach badań finansowanych ze środków unijnych udało się doprowadzić do wzrostu roślin ze specjalnych bakterii strefy korzeniowej w celu zwiększenia plonów najwydajniejszych odmian pszenicy w Wlk. Brytanii. Dla nowoczesnego rolnictwa oznacza to zużywanie mniej sztucznych nawozów i prawdopodobnie lepszej jakości zbiory. Projekt RHIBAC (Bakterie strefy korzeniowej w ograniczaniu stosowania nawozów w uprawie pszenicy) otrzymał 2 mln EUR dofinansowania z tematu "Jakość i bezpieczeństwo żywności" Szóstego Programu Ramowego (6PR) UE. Prace prowadzone w ramach 4-letnich badań wykazały, że inokulacja upraw bakteriami strefy korzeniowej na półkuli północnej może zastąpić 50 kilogramów nawozu azotowego na hektar, który zwykle stosuje się w uprawie pszenicy. Kierownik projektu RHIBAC, profesor Nicolaus von Wirén z Universität Hohenheim w Niemczech wyjaśnia, że już od ponad 30 lat naukowcy badają zastosowanie bakterii z grupy PGPR (stymulujących wzrost bakterii strefy korzeniowej) w uprawach takich jak pszenica i kukurydza - jak dotąd z mizernym skutkiem i odtwarzalnością. Dodaje jednak od razu, że odkrycia zespołu wymagają jeszcze walidacji w różnych warunkach i środowiskach zanim będzie można określić ilościowo oszczędności ekonomiczne oraz zauważa, że mogą one okazać się prawdziwym przełomem. "Entuzjastycznie podchodzimy do postępów, jakie poczyniliśmy w ciągu ostatnich czterech lat w przybliżeniu niezwykle obiecujących PGPR do komercyjnej rzeczywistości europejskich rolników. Przede wszystkim znacznie lepiej poznaliśmy sposób, w jaki te cenne mikroorganizmy glebowe pracują oraz jak można je najlepiej wykorzystać w nowoczesnych systemach produkcji" - stwierdza. Większa część pionierskich prac prowadzonych w ramach projektu RHIBAC została zrealizowana podczas prób polowych w Wiltshire, w południowo-zachodniej Anglii. W gospodarstwie wprowadzono cztery nowoczesne odmiany pszenicy - Robigus, Viscount, Alchemy, Oakley - które uprawiano przy wykorzystaniu różnych poziomów nawożenia azotowego oraz czterech szczepów RHIBAC wprowadzonych wraz z materiałem siewnym w czasie zasiewu. Średnio wszystkie 4 odmiany przyniosły ponad 0,70 t/ha (ton/hektar) więcej, czyli 6% wzrost, w 2 odrębnych próbach polowych, kiedy dodano wybrane bakterie strefy korzeniowej do standardowego systemu nawożenia. Kiedy wyniki porównano z uprawami kontrolnymi nawożonymi wyłącznie azotem naukowcy odkryli, że inokulacja bakteryjna odpowiadała od 50 do 100 kg azotu na hektar (kg N/ha). "Te wyniki są naprawdę obiecujące w kontekście całego projektu" - wyjaśnia Colin Lloyd z Masstock Arable Research w Wlk. Brytanii, partner projektu RHIBAC. "Zakładając, że szczepy RHIBAC mogłyby zastąpić 50 kg N/ha, mówimy o rocznych oszczędnościach rzędu 225.000 ton azotanu amonu na obecnych 1,85 mln hektarów samej tylko brytyjskiej pszenicy ozimej." Lloyd dodał, że naukowcy z Uniwersytetu Yeditepe w Turcji, partnera projektu RHIBAC, ocenili poprawę pod względem absorpcji pierwiastków śladowych oraz plonów w równoległych próbach. "Być może wiele mówi również fakt, że zaczęliśmy zauważać statystycznie znaczące wyniki dopiero po zmianie punktu nacisku naszych prób z bakterii potencjalnie wiążących azot na bakterie, o których wiadomo, że działają bardziej jak rozpuszczalniki fosforanu" - zauważa Lloyd. "Odnotowanie takiej poprawy po zimie, w której wystąpiły jedne z najniższych temperatur gleby w ostatnich latach sugeruje, że bakterie doskonale się odnalazły w naszym zimnym, umiarkowanym klimacie." Poboczne oszczędności w produkcji, transporcie i zastosowaniu, jakie przyniesie ten przełom, przyczynią się również do osiągnięcia celów krajowych w zakresie obniżenia emisji gazów cieplarnianych - podsumowuje Lloyd.