Globalna różnorodność grzybów symbiotycznych
Uczestnicy finansowanego ze środków projektu "Globalna bioróżnorodność arbuskularnych grzybów mikoryzowych: prawidłowości taksonomiczne i funkcjonalne" (Globam) posłużyli się technologiami molekularnymi, aby zbadać rozmieszczenie Glomeromycota w korzeniach roślin. Glomeromycota to grupa grzybów tworzących z korzeniami roślin zależności oparte na mikoryzie arbuskularnej (AM). Grzyby pobierają od swoich żywicieli węglowodany i jednocześnie pełnią funkcję rozbudowanego układu korzeniowego, znacząco zwiększając zdolność wchłaniania minerałów przez korzenie. Partnerzy projektu zebrali próbki z charakteryzujących się wysoką bioróżnorodnością miejsc z całego świata i wykorzystali je do stworzenia globalnej bazy danych. Próbki zbierano m.in. na pustyni Negew w Izraelu, w lasach tropikalnych i strefy umiarkowanej, na sawannach oraz skrubach w Afryce Południowej. Naukowcy badali także różnorodność Glomeromycota w lasach borealnych w Estonii, będących dobrze poznanym ekosystemem. Zgromadzone dane dowodzą, że we wszystkich tych miejscach występują nowe gatunki Glomeromycota, przynosząc ważne informacje na temat globalnego zróżnicowania badanych grzybów. Różnorodność Glomeromycota badano także w korzeniach inwazyjnych gatunków palm w rodzimym środowisku w Chinach, a także w inwazyjnych gatunkach żyjących w Szwajcarii oraz eksperymentalnie wprowadzonych gatunków w całej Europie. Wyniki badań potwierdzają też, że glebowe organizmy takie jak Glomeromycota wykazują prawidłowości w zakresie rozmieszczenia biologiczno-geograficznego. Stąd też transportowanie gleby i korzeni w roślinach doniczkowych oraz nawozach może przyczyniać się do rozprzestrzeniania tych grzybów i mieć nieobliczalne skutki dla lokalnej różnorodności organizmów glebowych. Baza Glomeromycota (MaarjAM, adres strony internetowej: http://maarjam.botany.ut.ee) zawiera opublikowane sekwencje DNA i informacje dotyczące siedlisk i żywicieli, ułatwiając porównywanie studiów przypadków. Partnerzy projektu wykazali, że występowanie większości Glomeromycota jest ograniczone do konkretnych stref klimatycznych i kontynentów oraz że grzyby o najszerszym spektrum żywicieli są najszerzej rozpowszechnione. Inwazyjne gatunki palm wiążą się z najczęściej z gatunkami grzybów o ogólnych preferencjach siedliskowych, a nie gatunkami zajmującymi konkretną niszę w ekosystemie. Naukowcy wykorzystali także najnowsze technologie sekwencjonowania DNA, aby zbadać społeczności Glomeromycota w lasach borealnych Estonii. W efekcie otrzymano duże większe ilości danych oraz większą wykrywalność różnorodności grzybów AM. Dodatkowe badania dotyczące wpływu inokulum gleby z różnych lasów hodowlanych i pól uprawnych wskazują, że rozrost roślin zależy od pochodzenia grzybów w inokulum. Według badaczy liczba gatunków grzybów kolonizujących korzenie rożnych gatunków roślin rożni się w zależności od zastosowania tego samego inokulum. Wyniki badań są zgodne z analizami warunków terenowych, wskazującymi na selektywność roślin i grzybów w symbiozach AM korzeni roślinnych. Powodzenie projektu Globam przyczyni się do ochrony europejskich ekosystemów oraz pogłębi wiedzę naukowców na temat roli organizmów symbiotycznych w inwazyjności roślin. Pomoże także zadbać o długofalowe bezpieczeństwo wyjątkowej bioróżnorodności Europy.
