Rola kaspazy-11 w reakcjach immunologicznych i zaburzeniach autoimmunologicznych
Podczas infekcji komórki odpornościowe organizmu wytwarzają cytokiny prozapalne — interleukiny (IL)-1beta oraz IL-18. Dzielą się one następnie pod wpływem proteazy cysteinowej kaspazy-1, by utworzyć cząsteczki biologicznie czynne. Takie "dojrzewanie" ma miejsce w dużych kompleksach białkowych, noszących nazwę inflamasomów, a w proces ten są zaangażowane białka z rodziny receptorów wewnątrzkomórkowych domen wiązań nukleotydowych i oligomeryzacji (NLR). Odmiany genetyczne białek NLR są powiązane z zaburzeniami autoimmunologicznymi i zwiększoną podatnością na zakażenia drobnoustrojami. Niewiele jednak wiadomo na temat mechanizmów cząsteczkowych aktywacji inflamasomu oraz roli kaspazy-11 w dojrzewaniu cytokin. Dzięki zastosowaniu mysiego modelu typu knock-out, uczestnicy finansowanego ze środków UE projektu INFLAMMACT chcieli objaśnić rolę kaspazy-11 w mechanizmach odporności wrodzonej. Zbadano makrofagi z organizmów tych myszy pod kątem ekspresji cytokin, aktywacji inflamasomów oraz zdolności do odpowiedzi immunologicznych na działanie różnych patogenów. Wystawiając komórki na działanie takich mechanizmów wyzwalających, jak ATP, salmonella oraz dsDNA, badacze doszli do wniosku, że kaspaza-11 nie odgrywa decydującej roli w aktywacji inflamasomów ani w wydzielaniu cytokin. Odkryto jednak, że ma istotne znaczenie przy powstawaniu odpowiedzi immunologicznej na enterobakterie, takie jak Escherichia coli i Citrobacter rodentium, a także w przypadku zakażeń, w których mediatorami są lipopolisacharydy (LPS). Rozpoznanie domniemanych substratów kaspazy-11 umożliwi badaczom ustalenie ich roli w stanach zapalnych i zakażeniach. Podsumowując, wyniki projektu INFLAMMACT są źródłem nowej wiedzy na temat roli, jaką kaspaza-11 odgrywa w stanach zapalnych oraz wrodzonych reakcjach obronnych. Te informacje dotyczące mechanizmów działania mogą utorować nam drogę do nowych sposobów leczenia zaburzeń autoimmunologicznych.
