W kierunku skuteczniejszego ograniczania zagrożenia powodziowego
Zmiana klimatu bez wątpienia wpływa na zjawiska pogodowe na całym globie, a w Europie niedawno odnotowano jedne z najgorszych powodzi w całej historii nowożytnej. Rządy intensyfikują różne wysiłki zmierzające do przystosowania się do tych zjawisk pogodowych, na przykład opracowując nowe wytyczne i praktyki dotyczące radzenia sobie podczas powodzi. Jedną z takich inicjatyw był projekt STAR-FLOOD (Strengthening and redesigning European flood risk practices towards appropriate and resilient flood risk governance arrangements), finansowany ze środków UE. W ramach projektu współpracowali ze sobą badacze, zarówno starsi, jak i młodsi stażem, wywodzący się z nauk społeczno-ścisłych i prawnych i pracujący w ośmiu instytutach badawczych w sześciu krajach Europy. Przygotowali oni zalecenia umożliwiające wdrażanie i dostosowywanie strategii ograniczania zagrożenia powodziowego na obszarach miejskich. Są one przeznaczone dla lokalnych interesariuszy, władz krajowych oraz organizacji globalnych, które mogą dzięki nim realizować działania dotyczące przygotowania, zapobiegania, obrony, łagodzenia skutków i odbudowy po powodziach. Aby zrealizować przyjęte założenia, zespół przeprowadził szeroko zakrojoną analizę problemów w sześciu badanych krajach europejskich. Opublikowano kilka raportów poświęconych problemom związanym z powodziami, interwencjom, trudnościom z zarządzaniem, europejskim przepisom przeciwpowodziowym oraz podobieństwom i różnicom między badanymi krajami. Przygotowano też model oceny oraz metodę analizy przypadków w zakresie badania ograniczania zagrożeń powodziowych w Europie. Innym osiągnięciem jest założenie panelu eksperckiego wraz z Grupą Roboczą ds. Powodzi w ramach wspólnej strategii wdrażania ramowej dyrektywy wodnej, na którym analizowano założenia, środki i priorytety strategii zwalczania ryzyka powodziowego. Po zakończeniu prac panelu opublikowano raport na temat wyników warsztatów oraz przeprowadzono rozliczne działania informacyjne. W realizacji celów projektu pomógł też udział w konferencjach i wydarzeniach, a także przygotowanie pierwszego raportu poświęconego ograniczaniu zagrożenia powodziowego oraz opracowanie internetowego podręcznika dla praktyków. W ramach projektu STAR-FLOOD złożono do publikacji i opublikowano artykuły w szeregu czasopism naukowych, poświęconych różnymi zagadnieniom z zakresu ograniczania zagrożenia powodziowego (na przykład specjalny artykuł na łamach Ecology and Society). Uczeni zidentyfikowali skuteczne i odpowiednie rozwiązania z zakresu zarządzania ryzykiem powodziowym, umożliwiające ograniczanie ryzyka powodziowego na zagrożonych terenach miejskich w Europie. Określono przy tym role zaangażowanych podmiotów, a także uwzględniono fragmentację strategii reagowania, implikacje polityczne i prawne oraz znaczenie przyjęcia perspektywy administracyjnej w zarządzaniu ryzykiem powodziowym. Rezultaty te niewątpliwie pomogą władzom i interesariuszom działającym na zagrożonych obszarach miejskich w Europie w tworzeniu lepszych strategii walki z powodziami.
Słowa kluczowe
Zagrożenie powodziowe, zarządzanie ryzykiem, STAR-FLOOD
