Wzmocniona współpraca między UE a państwami Ameryki Łacińskiej i Karaibów
Projekt ALCUE NET został ustanowiony jako instrument operacyjny służący realizacji i poszerzaniu dialogu UE – CELAC w dziedzinie nauki, technologii i innowacji (STI) w ramach wspólnej inicjatywy na rzecz badań naukowych i innowacji (JIRI). Większość działań w ramach projektu koncentrowała się na decyzjach podjętych na posiedzeniach urzędników wysokiego szczebla UE – CELAC, które odbywały się od 2012 r. „Głównym zrealizowanym celem było wsparcie dialogu politycznego na posiedzeniach urzędników wysokiego szczebla, a także stworzenie przestrzeni do dialogu międzyregionalnego w zakresie tematów grup roboczych JIRI”, wyjaśnia koordynatorka ALCUE NET María Alejandra Davidziuk, która odpowiada również za prowadzenie biura kontaktowego ARG-UE. Prace te pomagają przezwyciężyć potencjalne bariery i ograniczenia krajowe/regionalne, które mogłyby utrudniać współpracę. UE i CELAC, na całym świecie Wysiłki podjęte w ramach projektu przyniosły liczne i szeroko zakrojone rezultaty, które będą w dalszym ciągu wspierać i ułatwiać współpracę UE – CELAC. Powstała sieć KPK CELAC, której zadaniem jest wzmocnienie i wspieranie krajowych punktów kontaktowych (KPK) oraz biur kontaktowych. W ramach inicjatywy ALCUE NET przygotowano pięć uwag koncepcyjnych dotyczących SOM w kontekście UE – CELAC oraz utworzono sekretariat techniczny jako mechanizm wspierający koordynację SOM. Wzmocniono strategiczną synergię z nowymi inicjatywami, powiązanymi projektami międzyregionalnymi oraz dyrekcjami Komisji Europejskiej, a także stworzono nowe. Zorganizowano działania wspólnie z inicjatywami aktywnymi na arenie międzynarodowej, takimi jak ERANet-LAC, EU-LAC Health, CORDEX-LAC, EUROCLIMA, ENSOCIO-LA, BIODiversa, INCONTACT 2020, a także z biurami kontaktowymi Ameryki Łacińskiej w UE (Argentyna, Brazylia, Chile, Meksyk) i innymi jednostkami współpracy w państwach, które nie zawarły umów o współpracy z UE. W trakcie realizacji projektu ALCUE NET jego działania i struktury zmodyfikowano tak, aby w dalszym ciągu odpowiadały potrzebom dialogu międzyregionalnego. Dzięki utworzeniu wspólnej przestrzeni badawczej powstały nowe grupy robocze oraz nowe obszary współpracy i zapotrzebowania. Wyznaczanie priorytetów badawczych „W szczególności działania tematyczne ALCUE NET skorzystały z powiązań i synergii stworzonych z tymi wszystkimi inicjatywami (w których aktywnie uczestniczyła większość partnerów projektu) oraz nowo przybyłymi krajami z obu regionów”, mówi Davidziuk. Ponadto utworzenie międzyregionalnych platform tematycznych (społeczności zainteresowanych stron) pozwoliło na zmobilizowanie ponad 2000 podmiotów zajmujących się badaniami naukowymi i innowacjami, w tym zainteresowanych stron z sektora publicznego i prywatnego. „Spośród czterech obszarów tematycznych wyłoniono ponad 45 priorytetowych tematów badawczych... Przygotowano łącznie 28 raportów tematycznych”, mówi Davidziuk. „Nieprzypadkowo od zakończenia projektu ALCUE NET w ramach programu Horyzont 2020 uruchomiono siedem projektów przewodnich (cztery działania w zakresie badań naukowych i innowacji, dwa działania w zakresie innowacji oraz jedno działanie w zakresie koordynacji i wsparcia), w ramach których ogłoszono zaproszenia do składania wniosków na lata 2018 i 2019, w których priorytetowo traktowane będą wnioski obejmujące instytucje CELAC jako partnerów konsorcjum”. W celu monitorowania postępów współpracy międzyregionalnej opracowano mapę obecnych i wcześniejszych dwustronnych i międzyregionalnych projektów tematycznych, instytucji i badaczy. Członkowie projektu przygotowali również analizę prognostyczną pt. „Scenario-VISION 2030”. Davidziuk wyjaśnia, że zadanie to, zlecone przez urzędników wyższego szczebla, polegało na „opracowaniu scenariuszy współpracy międzyregionalnej do 2030 r. jako strategicznej wizji wzmocnienia i pogłębienia współpracy międzyregionalnej oraz jako kluczowego wkładu w proces decyzyjny SOM”. Międzynarodowe wsparcie przynosi korzyści na poziomie krajowym Inne działania w ramach projektu obejmowały budowę i rozbudowę sieci KPK Ameryki Łacińskiej i Karaibów (LAC) w celu wsparcia tworzenia krajowych systemów informacyjnych. Część obejmowała szkolenia w ramach corocznych warsztatów KPK, pomoc techniczną oraz działania mające na celu podnoszenie świadomości i upowszechnianie wiedzy. W projekcie ALCUE NET zorganizowano 9 wideokonferencji, w których uczestniczyło 808 zainteresowanych stron z krajów Ameryki Łacińskiej i Karaibów, oraz 20 warsztatów szkoleniowych w 15 krajach Ameryki Łacińskiej i Karaibów, w których udział wzięły 1744 zainteresowane strony z regionu. Urzędnicy wyższego szczebla z 18 krajów Ameryki Łacińskiej i Karaibów podpisali już list intencyjny, którego celem jest osiągnięcie trwałości i stałe umacnianie sieci KPK Ameryki Łacińskiej i Karaibów. Wysiłki te doprowadziły również do zwiększenia udziału krajów Ameryki Łacińskiej i Karaibów w programie Horyzont 2020 i innych powiązanych programach oraz do zacieśnienia współpracy między naukowcami europejskimi i naukowcami z krajów Ameryki Łacińskiej i Karaibów poprzez wspieranie tworzenia konsorcjów. „Projekt ALCUE NET stworzył wspólnotę interesariuszy sektora badawczo-rozwojowego, którzy obecnie aktywnie uczestniczą w działaniach projektu i przygotowywaniu odpowiednich dokumentów”, podkreśla Davidziuk. Projekt wywiera widoczny wpływ na międzynarodowe wyzwania społeczne i gospodarcze, a ponadto pełni rolę mediatora w dialogu politycznym STI między UE a CELAC. Przyczynił się on również do „znaczącego rozszerzenia możliwości współpracy międzynarodowej w ramach programu Horyzont 2020 i innych programów unijnych. … Doprowadził do powstania struktury, która wzmacnia i nadal wspiera dialog między oboma regionami”, podsumowuje.
Słowa kluczowe
ALCUE NET, LAC, CELAC, współpraca międzyregionalna, państwa Ameryki Łacińskiej i Karaibów, współpraca strategiczna
