Zmienne związane z telomerami: sprawdzona platforma dla diagnozowania i monitorowania chorób nowotworowych
W ramach naturalnego procesu starzenia z każdym podziałem komórki telomery stają się odrobinę krótsze, a gdy osiągną długość krytyczną, komórki zaczynają się starzeć. W przypadku nowotworów dochodzi do anormalnego, przyspieszonego procesu skracania telomerów, dlatego określenie ich długości mogłoby zostać wykorzystane w procesie diagnozowania chorób nowotworowych i monitorowania odpowiedzi pacjentów na leczenie.
Pomiar długości telomerów we krwi
W ramach finansowanego przez UE projektu ONCOCHECK opracowano zastrzeżoną technologię analizy telomerów o nazwie TAT® (Telomere Analysis Technology), przy pomocy której można dokonać pomiaru zmiennych związanych z telomerami. Test bazuje na tym, że wraz z rozwojem nowotworu u danej osoby we krwi zmienia się rozkład długości telomerów. Jak podsumowuje prezes firmy Life Length i koordynator projektu, Stephen Matlin: „Zmienne związane z telomerami stanowią obiecujący biomarker kliniczny zarówno w odniesieniu do nowotworów układu krwiotwórczego, jak i guzów litych, a ich pomiaru można dokonać w drodze prostego i niedrogiego badania krwi”. TAT® to jedyna akredytowana laboratoryjna analiza kliniczna, która mierzy rozkład telomerów ilościową metodą FISH. Choć większość istniejących obecnie rozwiązań pozwala przeprowadzić analizę średniej długości telomeru, Life Length jako jedyna firma na świecie jest w stanie zmierzyć krótkie telomery w pojedynczych komórkach. Co istotne, analiza ta charakteryzuje się wysoką przepustowością, powtarzalnością i precyzją, a przy jej pomocy można przeanalizować praktycznie dowolny rodzaj komórek. Łącząc analizę TAT® z protokołem Q-TRAP (ang. quantitative telomere repeat amplification protocol, protokołem ilościowego powielenia powtarzających się sekwencji telomerów), służącym do pomiaru aktywności telomerazy, firma Life Length dostarcza kompletnej oceny biologicznych cech telomerów. Telomeraza to enzym zdolny do wydłużania i naprawy telomerów. W komórkach nowotworowych jest ona reaktywowana, co umożliwia nowotworom uniknięcie procesu starzenia i uzyskanie nieśmiertelności. Wykorzystanie uczenia maszynowego w połączeniu ze złożoną analizą statystyczną i sztuczną inteligencją pozwoliło naukowcom opracować algorytmy, które potrafią klasyfikować oraz identyfikować osoby, których telomery zostały zmienione.
Ocena kliniczna i widoki na przyszłość
W trakcie realizacji projektu ONCOCHECK badacze ocenili zmiany związane z telomerami w badaniach klinicznych, w tym w badaniach przesiewowych nowotworu prostaty, wczesnego wykrywania nowotworu płuc oraz prognostyki przewlekłej białaczki limfocytowej, a także podczas monitorowania przeszczepów hematologicznych i stanu guzów litych u dzieci. Life Length to zatrudniająca ponad 20 wysoko wykwalifikowanych naukowców i osób przeszkolonych w zakresie praktyki klinicznej firma z sektora MŚP, która z powodzeniem przeprowadziła największe kliniczne badania obserwacyjne w dziedzinie diagnostyki telomerów. Do badania zrekrutowano ponad 5 000 pacjentów w 32 szpitalach, a prowadzone przez firmę Life Length w pełni akredytowane i licencjonowane laboratoria kliniczne przeanalizowały ponad 6 000 próbek. Kliniczne badanie obserwacyjne w zakresie badania przesiewowego nowotworu prostaty objęło 1 200 mężczyzn, u których przeprowadzono biopsję prostaty i dla których wykazano bardziej skuteczną diagnostykę. Jak podkreśla Matlin: „Możemy ograniczyć liczbę przeprowadzanych biopsji nawet o 50 % bez wyników fałszywie ujemnych, tym samym oszczędzając tysiącom mężczyzn konieczności poddania się zbędnemu, bolesnemu i inwazyjnemu zabiegowi”. Poza znaczącymi oszczędnościami natury finansowej, zaradzi to również problemowi związanych z biopsją działań niepożądanych, takich jak infekcje, uszkodzenia nerwów prowadzące do impotencji oraz nietrzymanie moczu. Zważywszy na fakt, że chorobami nowotworowymi dotkniętych jest ponad 35 milionów osób na całym świecie, wprowadzenie rozwiązania ONCOCHECK na rynek jest doskonałą okazją biznesową. Test ten jest uniwersalnym rozwiązaniem do monitorowania nowotworów, które jest przy tym opłacalne, proste w użyciu i skuteczne, dlatego pomoże onkologom w ocenie postępów choroby u pacjentów chorujących na większość chorób nowotworowych.
Słowa kluczowe
ONCOCHECK, nowotwór, długość telomeru, badanie krwi, technologia analizy telomerów (TAT®), telomeraza, Q-TRAP
