Regulowanie genów w komórkach pluripotencjalnych
Medycyna regeneracyjna w dużej mierze polega na wykorzystaniu swoistych dla tkanki komórek macierzystych oraz ich możliwości różnicowania się na wszystkie rodzaje komórek docelowego organu. Oprócz skutecznego wyodrębnienia i rozwoju, wykorzystanie tych komórek macierzystych w medycynie wymaga również wnikliwej charakterystyki regulacji ekspresji genów. Zrozumienie mechanizmów, które określają i regulują profil ekspresji genów komórek macierzystych oraz ich zróżnicowanego potomstwa otwiera nowe możliwości związanie z wykorzystaniem translacji. Opierając się na tym założeniu, w ramach finansowanego ze środków UE projektu Plurisys ("Systems biology approaches to understand cell pluripotency Acronym: PluriSys") przeanalizowano podstawowe procesy biologiczne występujące w pluripotencji oraz różnicowaniu komórek. Projekt obejmował działania badawcze przeprowadzane w różnych układach ssaków, w tym w mysich, świńskich i bydlęcych oraz w różnych typach komórek. Naukowcy w szczególności korzystali z komórek pluripotencjalnych w zarodkach sprzed implantacji, zarodkowych komórek macierzystych oraz komórek macierzystych pochodzących z epiblastu. Opracowano również innowatorskie podejścia oraz narzędzia bioinformatyczne w celu analizy szeregu wygenerowanych danych oraz dostarczenia zintegrowanej bazy danych dla biologów systemowych. Do celów projektu Plurisys należała dogłębna analiza genetyczna oraz epigenetycznej regulacji ekspresji genów występującej w komórkach pluripotencjalnych oraz zaobserwowanie zmian w tych procesach podczas różnicowania u różnych gatunkach ssaków. Wśród wyników projektu można wyróżnić udoskonalone procedury w zakresie wyprowadzania, utrzymania i różnicowania linii komórek macierzystych u myszy i u dużych zwierząt. Protokoły te mogą być potencjalnie wykorzystane w przyszłości w obszarze medycyny regeneracyjnej i inżynierii tkankowej oraz — spoza tego obszaru — w przemyśle farmaceutycznym oraz rolnictwie.
