Instrumenty gospodarcze na ratunek polityki w sprawie wody
Instrumenty polityki gospodarczej (EPI) wykorzystywano w przeszłości do realizacji celów środowiskowych polityki. Finansowane przez UE konsorcjum składające się z ekspertów w dziedzinie gospodarki wodnej powołano w celu określenia, czy EPI mogą być stosowane wobec gospodarki wodnej. W projekcie "Evaluating economic policy instruments for sustainable water management in Europe" (EPI-WATER) zbadano, czy EPI mogą stanowić uzupełnienie lub udoskonalenie alternatywnych instrumentów polityki. Celem było wygenerowanie zaleceń na rzecz lepszej eksploatacji potencjału instrumentów umożliwiających osiągnięcie celów środowiskowych UE. Partnerzy projektu zbadali także, w jaki sposób wykorzystanie sprawozdań krajowych mogłoby pomóc w projektowaniu, wdrażaniu i ewaluacji EPI w terenie. Specjalnie dla potrzeb projektu EPI-WATER zaprojektowano ramy oceny polityki. Dzięki temu możliwa stała się ocena wyników środowiskowych i gospodarczych, kosztów transakcji, skutków dystrybucji i perspektyw w zakresie implementacji polityki. Ramy oceny wykorzystano w połączeniu z zestawem narzędzi oferującym metody analityczne, jakościowe i inne produkcji serii raportów. Zweryfikowano około 30 EPI w Europie i 10 w krajach zamorskich, wraz ze zbiorem instrumentów. Te instrumenty gospodarcze obejmowały należności i podatki, programy wyceny wody, dobrowolne porozumienia, subwencje i certyfikaty. W ramach projektu EPI-WATER odbyła się także konferencja pt. "Understanding the application of economic policy instruments – EPIs – in water management: Review of empirical evidence, experience and lessons learned from Europe and elsewhere". Wydarzenie stanowiło forum dla europejskich i międzynarodowych instytucji badawczych i rządów pozwalające im zaprezentować projekty oraz potencjał w realizacji celów w zakresie efektywnego zużycia wody. Reagując na różne istotne dyrektywy i inicjatywy UE, zespół projektu EPI-WATER przyczynił się do bardziej efektywnego wykorzystania instrumentów gospodarczych na rzecz zrównoważonego zarządzania europejskimi zasobami wodnymi. Co więcej, w czasie gdy kryzys finansowy odbija się na przydziale i wykorzystaniu zasobów krajowych i regionalnych, wyniki projektu EPI-WATER mogą potencjalnie hamować wpływ cięć gospodarczych. Projekt przyczynił się także do wdrożenia ramowej dyrektywy wodnej (WFD), najważniejszego prawa UE w sprawie ochrony wód powierzchniowych i gruntowych. Jego rezultaty wpłyną także na dyrektywę ramową w sprawie strategii morskiej (MFSD), dyrektywę powodziową UE i dyrektywę UE w sprawie suszy.
Słowa kluczowe
Czysta woda, instrumenty polityki gospodarczej, gospodarka wodna, ramowa dyrektywa wodna