Zapobieganie powikłaniom pooperacyjnym w jelitach
Rak jelita grubego jest drugą najczęściej występującą formą raka i trzecią najczęstszą przyczyną zgonów z powodu raka w Europie. U co najmniej 50% zachodniej populacji przed ukończeniem 70 roku życia dochodzi do rozwoju jakiejś postaci raka jelita grubego — od wczesnych postaci łagodnego polipa do inwazyjnego gruczolakoraka. Zespolenie jelitowe to zabieg chirurgiczny polegający na połączeniu dwóch oddalonych części jelita po usunięciu fragmentów dotkniętych rakiem jelita grubego. Najczęstszym i najcięższym powikłaniem zabiegu zespolenia jelitowego jest nieszczelność zespolenia prowadząca do zapalenia otrzewnej. Nieszczelność zespolenia występuje w przypadku nieprawidłowej regeneracji tkanki jelita w miejscu połączenia. Częstość występowania tych powikłań pooperacyjnych oscyluje na poziomie od 3 do 30%. W ramach trzyletniego finansowanego ze środków UE projektu ANASTOMOSEAL (Development of a resorbable sealing patch for the prevention of anastomotic leakage after colorectal cancer surgical treatment) utworzono konsorcjum składające się z dwóch instytucji naukowych oraz czterech partnerów z branży przemysłowej w Europie. Celem tego projektu było opracowanie materiału, który zapobiegnie występowaniu nieszczelności zespolenia po leczeniu chirurgicznym raka jelita grubego. Głównym założeniem było opracowanie wchłanialnego, wzmacniającego urządzenia medycznego, które będzie przylegało do tkanek jelita, aby umożliwić szybkie uszczelnienie oraz gojenie się zespolenia jelita grubego. Obecnie na rynku nie są dostępne takie materiały do zastosowań klinicznych. Badacze opracowali biowchłanialny, nietoksyczny plaster błonowy przy wykorzystaniu dwóch różnych rodzajów polisacharydów. Alginian zapewnia niezbędne wsparcie mechaniczne, a hialuronian służy jako materiał bioaktywny wspomagający gojenie się tkanek. Plaster zoptymalizowano i scharakteryzowano pod względem właściwości mechanicznych i morfologicznych. Można go owinąć wokół zespolenia jelitowego w celu przyspieszenia gojenia się tkanek w warunkach in vivo w modelu zwierzęcym. Ponadto konsorcjum opracowało iniekcyjny roztwór na bazie pochodnej estru kwasu masłowo-hialuronowego, który przyspiesza gojenie się tkanek jelit w modelu in vivo. Rozwiązanie może być również stosowane w postaci wlewu do podawania do wewnętrznej części jelita. Zespół projektu ANASTOMOSEAL z powodzeniem opracował urządzenia do leczenia raka jelita grubego. Badania przedkliniczne pozwalają na stwierdzenie, że opracowane urządzenia mają ogromny potencjał pod względem komercyjnym.
Słowa kluczowe
Rak jelita grubego, zespolenie jelitowe, nieszczelność zespolenia, plaster biowchłanialny
