Πώς η ποικιλία μπορεί να είναι το αλατοπίπερο της ζωής στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις της ΕΕ Η γεωργική επιτυχία της ΕΕ είχε ως τίμημα την εξάρτηση από μικρό αριθμό καλλιεργειών υψηλής απόδοσης, οι οποίες στηρίζονται σε μεγάλες εισροές λιπασμάτων και παρασιτοκτόνων. Αν διαφοροποιήσουμε τις καλλιέργειές μας μπορούμε να στηρίξουμε τις οικολογικές διαδικασίες οι οποίες είναι αναγκαίες για να προστατεύεται η βιοποικιλότητα και να διασφαλίζονται υγιεινότεροι και πιο βιώσιμοι τρόποι διατροφής. Food and Natural Resources © Alchemist from India, Shutterstock Η εκβιομηχάνιση της γεωργίας, με την αντίστοιχη επικέντρωση στην ολοένα και μεγαλύτερη οικονομική αποδοτικότητα, οδήγησε τους γεωργούς να εστιαστούν σε ολοένα και μικρότερη ποικιλία καλλιεργειών οι οποίες να βασίζονται στην εντατική χρήση εξωτερικών εισροών. Η φυτική παραγωγή χαρακτηρίζεται συχνά από βραχυχρόνια αμειψισπορά ή μονοκαλλιέργειες, οι οποίες θεωρούνται φθηνότερες και αποδοτικότερες από τις πιο οικολογικές εναλλακτικές. Ωστόσο, αυτό συνεπάγεται εμφάνιση παρασίτων και ασθενειών με μεγάλη συχνότητα, μεγαλύτερη ρύπανση και διάβρωση του εδάφους και απώλεια γονιμότητας του εδάφους και της βιοποικιλότητας, σε συνδυασμό με μεγαλύτερη ευπάθεια σε απρόβλεπτα γεγονότα που σχετίζονται με το κλίμα ή τις αγορές. Στόχος του χρηματοδοτούμενου από την ΕΕ έργου DiverIMPACTS (Diversification through Rotation, Intercropping, Multiple Cropping, Promoted with Actors and value-Chains towards Sustainability) είναι να αξιοποιήσει όλες τις δυνατότητες της διαφοροποίησης των συστημάτων καλλιέργειας. Μια έξυπνη εφαρμογή διαφοροποιημένης καλλιέργειας μπορεί να επιφέρει σειρά πλεονεκτημάτων, μεταξύ άλλων τη μείωση της χρήσης λιπασμάτων και παρασιτοκτόνων, τη μεγαλύτερη επισιτιστική ασφάλεια και την αξιόπιστη προσφορά γεωργικών προϊόντων για τις ζωοτροφές, την ενέργεια και τη βιομηχανία, σε συνδυασμό με μεγαλύτερη παροχή υπηρεσιών οικοσυστήματος και αυξημένη αποδοτικότητα στη χρήση της ενέργειας και των πόρων. Το έργο DiverIMPACTS υποστηρίζει αυτούς τους στόχους, αξιολογώντας τις επιδόσεις των συστημάτων διαφοροποίησης της καλλιέργειας, όπως της αμειψισποράς, της ενδιάμεσης καλλιέργειας, της πολυκαλλιέργειας, σε 10 πρακτικά πειράματα, που πραγματοποιήθηκαν στο Βέλγιο, στη Γαλλία, στη Γερμανία, στην Ιταλία, στην Ολλανδία, στη Σουηδία και στην Ελβετία. Το έργο, το οποίο συντονίζεται από το Εθνικό Ινστιτούτο Ερευνών για τη Γεωργία, τα Τρόφιμα και το Περιβάλλον της Γαλλίας, περιλαμβάνει επίσης 25 πολυπαραγοντικές περιπτωσιολογικές μελέτες με βασικούς καταλύτες και καινοτομίες, οι οποίες αίρουν τα τρέχοντα εμπόδια και συμβάλλουν στην αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων που προκύπτουν από τη διαφοροποίηση της καλλιέργειας σε επίπεδο γεωργικής εκμετάλλευσης, αλυσίδας αξίας και περιοχής. Το έργο, συγκεντρώνοντας γεωργούς και οργανώσεις γεωργών, υπηρεσίες συμβουλευτικής, συνεταιρισμούς, παρόχους υλικοτεχνικής υποδομής, επιστήμονες, τη βιομηχανία και εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών σε μια πολυπαραγοντική προσέγγιση, προβαίνει, επίσης, σε συστάσεις στους υπευθύνους χάραξης πολιτικών για τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να διευκολύνουν τον συντονισμό όλων των σχετικών παραγόντων στο πλαίσιο της αλυσίδας αξίας. Το έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Μάιο του 2022. Keywords DiverIMPACTS, καλλιέργεια, γεωργός, διαφοροποίηση, μονοκαλλιέργεια, αμειψισπορά, οικοσύστημα
