Wpływ konfliktów zbrojnych na agresję wśród dzieci
Finansowany częściowo przez UE projekt CHILDREN AND WAR miał za zadanie przeanalizowanie rozwoju problemów behawioralnych izraelskich dzieci żyjących w obliczu ciągłej przemocy politycznej. Trwające dwa i pół roku badania dynamiczne obejmują czynniki relacji w ujęciu osobistym, rodzinnym i dziecko-rodzic. Skupiają się one na sposobie rozwoju zaburzeń opozycyjno-buntowniczych (ODD) i zaburzeniu zachowania (CD) w związku ze zmiennością przemocy politycznej. Wykorzystując ekorozwojowe podejście, badacze projektu odkryli, że narażenie na przemoc polityczną zachodzi w kontekście innych zagrożeń rozwojowych, w szczególności relacji rodzinnych. Głównym celem projektu jest lepsze zrozumienie wpływu rodzicielstwa, zdrowia psychicznego rodziców oraz zachowań więzi na rozwój i utrzymywanie się ODD i CD w takich środowiskach. W ramach projektu CHILDREN AND WAR wykonano serię badań w celu lepszego zrozumienia skumulowanych skutków problemów behawioralnych związanych z narażeniem na przemoc polityczną, relacje rodzinne oraz wrażliwość i mocne strony dzieci. Dane zebrane w trakcie badań podkreślają wagę czynników środowiskowych w kontekście rozwoju dzieci dorastających w ciągłym stanie wojny. Jedno z badań wykazało, że objawy u dzieci, szczególnie te związane z agresją, powiązane są z poziomem objawów depresyjnych w okresie macierzyństwa oraz nasilenia stresu. Wyniki są zbieżne z poprzednimi badaniami, sugerując, że czynniki rodzinne mogą mieć większy wpływ na rozwój problemów behawioralnych niż samo narażenie na przemoc polityczną. Interakcje między matką a dzieckiem były utrwalane audiowizualnie. Wstępne wyniki dają szansę na dalsze uwidaczniane mechanizmów wpływu narażenia na przemoc polityczną na zachowania w okresie macierzyństwa i emocjonalną dostępność, które zaś mają wpływ na relacje matka-dziecko i objawy behawioralne dzieci. Inne badania szacują wpływ dźwięku syren alarmowych i narażenia na ataki rakietowe na nasilenie objawów u dzieci, sprawdzając czy pozytywne relacje rodzic-dziecko mogą funkcjonować jako bufor w powyższych przypadkach. Badania 300 dzieci ze szkoły na północ od granicy ze Strefą Gazy analizują powiązania między zjawiskiem narażenia na przemoc polityczną, deklarowanym przez dzieci poczuciem bezpieczeństwa związanym z przywiązaniem do rodziców, ich indywidualnymi mocnymi stronami i trudnościami oraz agresją. Naukowcy projektu spodziewają się, że dane lepiej opiszą wpływy zjawiska narażenia na przemoc polityczną, przywiązania i osobistej wrażliwości na dobrostan dorastających dzieci. Chociaż analizy danych wciąż trwają i czekają na interpretację, można już stwierdzić, że projekt CHILDREN AND WAR eksploruje niezbadany wcześniej obszar tego nowego nurtu badań. Większa wiedza na temat czynników związanych z narażeniem dzieci na przemoc polityczną będzie kluczowa dla programów przeciwdziałania i interwencyjnych ukierunkowanych na dzieci oraz inne ważne dla nich osoby z ich środowiska, w celu niesienia prawdziwej zmiany i poprawy dobrostanu.
Słowa kluczowe
Narażenie na przemoc polityczną, relacje dziecko-rodzic, rozwój dzieci, agresja, problemy behawioralne