Ocena indywidualnych preferencji Europejczyków, dotyczących polityk w sprawie jakości powietrza
Celem projektu SEFIRA (Socio-economic implications for individual responses to air pollution policies in EU +27), finansowanego ze środków UE, było przyczynienie się do reformy i wdrożenia prawodawstwa dotyczącego jakości powietrza, a także do poprawy jego skuteczności i akceptacji. Dokonano tego dzięki koordynacji interdyscyplinarnych zasobów naukowych i socjoekonomicznych. Polityki w sprawie jakości powietrza nie są realizowane w społecznej próżni. Wymagają one ciągłej interakcji z ludźmi, co często oznacza istotną zmianę w ich stylu życia. Ponadto, poparcie społeczne dla danej polityki jest kluczowe dla określenia jej efektywności i skuteczności w skali krajowej, jak i regionalnej. Choć panuje powszechna zgoda co do tego, że akceptacja społeczna wpływa na skuteczność i powodzenie polityk środowiskowych, nie została ona jednak dokładnie zbadana i nie jest wykorzystywana w modelach pomagających w realizacji polityk. Analizując różne metody jakościowe i ilościowe, konsorcjum SEFIRA wybrało analizę dyskretnego wyboru jako skuteczne narzędzie wspierające proces podejmowania decyzji, szczególnie gdy proces wdrażania wymaga zmiany zachowań. Eksperymenty metodą dyskretnego wyboru umożliwiają badanie preferencji ludzi i ich potencjalnych zachowań oraz określanie zmiennych wpływających na indywidualne wybory między dwiema lub kilkoma dostępnymi opcjami. W ramach projektu SEFIRA przeprowadzono eksperyment oparty na 16 100 wywiadach zorganizowanych w siedmiu krajach europejskich. W eksperymencie tym wzięto pod uwagę społeczne aspekty indywidualnych wyborów oraz wykorzystano socjoekonomiczne dane dotyczące respondentów, dzięki czemu dokonano analizy segmentacyjnej i wskazano na społeczno-ekonomiczne różnice w zakresie akceptowania jakości powietrza w poszczególnych krajach. Wyniki tych analiz dowodzą, że chęć obywateli do zmiany zachowań może być większa niż wcześniej przypuszczano. Ponadto, ukazano różnice akceptacji polityk zależnie od krajów i struktury społeczno-ekonomicznej populacji.
Słowa kluczowe
Jakość powietrza, SEFIRA, badania społeczno-ekonomiczne, polityki w sprawie jakości powietrza, zmiany zachowań, indywidualne preferencje