Skip to main content
European Commission logo
polski polski
CORDIS - Wyniki badań wspieranych przez UE
CORDIS
CORDIS Web 30th anniversary CORDIS Web 30th anniversary

GENDer equality in the ERA Community To Innovate policy implementatiON

Article Category

Article available in the following languages:

Wspieranie polityk unijnych promujących równość płci w dziedzinie badań naukowych i innowacji

Finansowany ze środków UE projekt GENDERACTION zaowocował szeregiem zaleceń politycznych i działań wspierających nacelowanych na eliminowanie nierówności płci w dziedzinie badań naukowych i innowacji na szczeblu krajowym i unijnym.

Społeczeństwo icon Społeczeństwo

Choć kobiety stanowią prawie połowę absolwentów studiów doktoranckich w UE, w wielu dyscyplinach naukowych wciąż istnieją nierówności. Co najważniejsze, liczba absolwentek, które kontynuują karierę w dziedzinie badań naukowych i innowacji, jest zbyt niska. „Odsetek kobiet wśród badaczy w UE to niecałe 33 %”, zauważa Marcela Linkova, koordynatorka projektu GENDERACTION (GENDer equality in the ERA Community To Innovate policy implementatiON) oraz kierowniczka Ośrodka ds. Płci i Nauki przy Instytucie Socjologii Akademii Nauk Republiki Czeskiej. „Ponadto mężczyźni mają dwukrotnie większe szanse na uzyskanie tytułu profesora zwyczajnego. Jeśli chodzi o stanowiska kierownicze, kobiety stanowią niecałe 24 % szefów szkół wyższych. Obserwujemy pozytywne zmiany, ale ich tempo jest zbyt wolne”. Środowisko akademickie ma zazwyczaj hierarchiczną strukturę, a wiele uprzedzeń jest głęboko zakorzenionych – czynniki te utrudniają budowanie merytokracji. Ponadto jeśli aspekt płci nie zostanie odpowiednio uwzględniony w badaniach naukowych i innowacjach, uzyskane wyniki mogą być wypaczone i niepełne, przez co spełnienie potrzeb wszystkich obywateli nie będzie możliwe.

Znaczenie polityki

Już w chwili rozpoczęcia prac zespół projektu GENDERACTION był świadomy ogromnego wpływu procesu kształtowania polityki na postępy w zakresie równości płci. „Polityka ustanawia ramy działań”, mówi Linkova. „Naszym celem było utworzenie europejskiej sieci decydentów, by koordynować działania, propagować równość płci i umożliwić wymianę dobrych praktyk. Przy okazji udało nam się zbudować społeczność, w której możemy prowadzić dyskusje o stojących przed nami wyzwaniach. To bardzo pomocne, ponieważ promowanie równości płci bywa trudnym zadaniem”. Zespół projektu wspierał zmiany strukturalne w państwach członkowskich poprzez przygotowanie planów dotyczących równowagi płci. Naukowcy zbadali krajowe strategie i plany działań opracowane przez państwa członkowskie w kontekście priorytetów Europejskiej Przestrzeni Badawczej. Dodatkowo poddali ocenie rodzaje wskaźników wykorzystywanych do pomiaru postępów w realizacji celów związanych z równością płci. Na tej podstawie ustalili, że dobór wskaźników wymaga szczególnej uwagi. Użycie jedynie określonego wskaźnika, na przykład odsetka kobiet wśród profesorów, nie wystarczy do oceny faktycznego stanu równości płci w dziedzinie badań naukowych. Kolejnym ważnym zadaniem realizowanym w ramach projektu było opracowanie wskazówek w zakresie polityki. Doradztwo to dotyczyło przede wszystkim kluczowego unijnego programu finansowania badań naukowych i innowacji – Horyzont Europa. Zalecenia obejmują między innymi wspieranie intersekcjonalnego podejścia do równości płci oraz uwzględnienie analiz dotyczących płci społecznej i biologicznej w badaniach. „Opublikowaliśmy serię informatorów politycznych, które Komisja Europejska uznała za istotny wkład w zwiększanie równości płci w Europejskiej Przestrzeni Badawczej”, mówi Linkova. „Jesteśmy z tego niezwykle dumni. Zajęliśmy się także nowymi obszarami, takimi jak równouprawnienie płci w kontekście współpracy międzynarodowej w dziedzinie nauki, technologii i innowacji. Wszystkie rekomendacje są obecnie dostępne na naszej stronie internetowej”.

Skupienie na równości płci

Projekt GENDERACTION wpłynął już na kształtowanie strategii eliminowania nierówności płci w badania naukowych. Wyniki pracy zespołu wykorzystano do przygotowania wczesnego projektu deklaracji z Lublany, oświadczenia dotyczącego uwzględniania aspektu płci i równości płci, zatwierdzonego przez 36 krajów, w tym 25 państw członkowskich, a także przez Komisję Europejską. „Deklaracja ta jest ogromnym sukcesem słoweńskiej prezydencji w Radzie UE i ustanawia priorytety w zakresie równości płci w dziedzinie badań naukowych i innowacji na najbliższe lata”, zaznacza Linkova. „Nasz doradztwo w zakresie polityki wykorzystano też w negocjacjach w sprawie programu Horyzont Europa, a także nowego programu politycznego dotyczącego Europejskiej Przestrzeni Badawczej, który niedawno został przyjęty”. Członkowie sieci utworzonej w ramach projektu będą kontynuować dyskusje i stosować zalecenia zespołu na szczeblu krajowym. „Udowodniliśmy, że ustanowienie europejskiej sieci decydentów odpowiedzialnych za zwiększanie równości płci w dziedzinie badań naukowych i innowacji może być skutecznym sposobem na wprowadzanie zmian”, mówi Linkova. „Musimy jedynie dopilnować, by proces ten się nie zatrzymał”.

Słowa kluczowe

GENDERACTION, płeć, profesura, uprzedzenia, kobiety, środowisko akademickie, doktorancki, deklaracja z Lublany, polityka, wsparcie, badania naukowe i innowacja, plany dotyczące równowagi płci

Znajdź inne artykuły w tej samej dziedzinie zastosowania