Integracja oceny ryzyka dla ludzi i środowiska dla poprawy bezpieczeństwa chemicznego w UE
Choć są oparte na zbliżonych podejściach naukowych, oceny ryzyka dla zdrowia człowieka i ryzyka środowiskowego to zwykle odrębne dyscypliny. Jednakże wizja zrównoważonego i bezpiecznego stosowania środków chemicznych dla ochrony zdrowia ludzkiego i środowiska naturalnego wymaga innowacyjnych i zintegrowanych podejść do oceny ryzyka (IRA) w celu lepszego zaspokojenia potrzeb naukowych, społecznych i politycznych. Mając to na uwadze, finansowany ze środków UE projekt "Health and environmental risks: Organisation, integration and cross-fertilisation of scientific knowledge" HEROIC skupił dziewięciu partnerów z siedmiu krajów, aby zapewnić zainteresowanym stronom platformę networkingową, łatwiejszy dostęp do danych oraz istotne i aktualne informacje o wspólnych podejściach. Projekt miał trzy określone cele. Jednym z nich była harmonizacja narzędzi i metod z obu dziedzin poprzez zbadanie, w jaki sposób dane i modele dotyczące zagrożenia i narażenia na działanie mogą być wykorzystane w obu dyscyplinach. Innymi celami projektu HEROIC było opracowanie metod IRA, które można by potencjalnie zastosować dla wszystkich klas chemicznych oraz pogłębienie wiedzy i zintegrowanie współpracy wśród zainteresowanych stron. Badacze rozpoczęli prace od oceny bieżących praktyk oceny ryzyka w celu zidentyfikowania wspólnych potrzeb w zakresie danych, procesów swoistych dla sektora i ram regulacyjnych w sześciu kategoriach chemicznych. Na podstawie tego procesu zespół zidentyfikował możliwości poprawy, zbadał luki w danych o zagrożeniach i narażeniu na działanie oraz ograniczył problemy z obecnymi modelami. Wstępne wnioski omówiono podczas warsztatów w 2012 r., a w publikacji z 2013 r. przedstawiono wizję projektu HEROIC wobec IRA. Biała księga projektu HEROIC, opublikowana w kwietniu 2015 r., wyszczególnia proponowany plan działania zespołu na rzecz uczynienia IRA powszechnym narzędziem regulacyjnym. W ramach projektu HEROIC utworzono również internetową platformę informacyjną Tox-Hub, która zapewnia dostęp do istotnych danych toksykologicznych i ekotoksykologicznych oraz informacji z certyfikowanych źródeł. Platforma Tox-Hub została udostępniona do użytku publicznego w czerwcu 2014 r. wraz z ogólnie dostępnym podręcznikiem użytkownika. Oczywistym jest, że tworzenie i wdrażanie nowych ram podejścia IRA dla substancji chemicznych będzie wymagać stałego dialogu między wszystkimi zainteresowanymi stronami oraz zmian polityk i regulacji. Projekt HEROIC stanowi ważny krok naprzód w realizacji tych celów.
Słowa kluczowe
Ocena ryzyka dla zdrowia ludzkiego, ocena ryzyka środowiskowego, zintegrowana ocena ryzyka, ramy regulacyjne, bezpieczeństwo chemiczne, dane dotyczące ekspozycji, toksykologiczne
