Nowe zasady oceny wpływu innowacji na środowisko naturalne
Strategia Europa 2020 jest ukierunkowana na inteligentny, zrównoważony i sprzyjający włączeniu społecznemu rozwój Unii Europejskiej. Jej przewodnia inicjatywa – „Europa efektywnie korzystająca z zasobów” – zakłada przejście na niskoemisyjną i lepiej wykorzystującą zasoby odnawialne gospodarkę na drodze do zrównoważonego rozwoju. Jednakże obecnie trudno jest stwierdzić, czy dane innowacyjne rozwiązanie pozwoli wykonać kolejny krok na tej drodze. Pozytywny lub negatywny wpływ innowacji na środowisko jest często nieznany, ponieważ nie można go zwyczajnie określić na podstawie specyficznych właściwościami danej technologii. Ogólne oddziaływanie na środowisko jest zależne raczej od czynników fizycznych, behawioralnych, społecznych i ekonomicznych. Przykładowym czynnikiem behawioralnym jest zakup ekologicznego samochodu jako drugiego samochodu dla danego gospodarstwa. To ogranicza jego pozytywny wpływ na środowisko. Z tego powodu w ramach finansowanej ze środków UE inicjatywy EMININN (Environmental macro indicators of innovation) stworzono ramy analityczne umożliwiające ocenę wpływu różnych innowacji na środowisko naturalne. Prowadzone prace koncentrowały się na energii, technologii informacyjnej, transporcie, gospodarowaniu odpadach i infrastrukturze budowlanej. W celu opracowania tych ram zespół złożony z badaczy, ekspertów i zainteresowanych stron skompilował, zweryfikował i dopracował wskaźniki i dane pozwalające zmierzyć poziom oddziaływania na środowisko. Dodatkowo zgromadził dane dotyczące działań w zakresie innowacji oraz zdefiniował wskaźniki do pomiaru zmian technologicznych (innowacji) w sektorach energetycznym, transportowym i odpadów. Następnie zespół wprowadził te wskaźniki do ram analitycznych, co pozwoli dokładnie ocenić wpływ innowacji na środowisko. Ramy te można także wykorzystać do określania poziomu oddziaływania środowiskowego zarówno już istniejących, jak i nowych technologii. Stworzone ramy analityczne pozwolą decydentom politycznym identyfikować czynniki napędzające i hamujące innowacje przyjazne dla środowiska. Dzięki temu będą mogli stymulować innowacje, jednocześnie oceniając i maksymalizując korzyści, jakie te innowacje przynoszą dla środowiska. Wyniki projektu wspomogą unijną politykę zmiany gospodarki na bardziej zrównoważoną zgodnie z przewodnią inicjatywą Europy efektywnie korzystającej z zasobów. Dodatkowo dostępność dokładnych i obszernych informacji o wpływie innowacji na środowisko wzmocni współpracę między europejskim środowiskiem naukowym a politycznym.
Słowa kluczowe
Innowacje, przyjazne dla środowiska, wpływ na środowisko, nowe technologie
