Wspólny język impulsem dla przyszłych ekspedycji kosmicznych
Pierwsze spojrzenie astronautów z góry na naszą planetę przypomniało niegdyś ludzkości w niezwykle wyrazisty sposób, że wszyscy pochodzimy z tego samego miejsca. Dofinansowani ze środków UE naukowcy są przekonani, że kolejny ogromny krok naprzód w eksploracji kosmosu właśnie się dokonał wraz z otwarciem wspólnego centrum danych. Centrum, stworzone w toku czteroletniego projektu IMPEX (Integrated medium for planetary exploration), który otrzymał niemal 2 mln EUR unijnego dofinansowania z budżetu 7PR, rozwiązuje główny problem, jaki stale utrudniał współpracę w badaniu przestrzeni kosmicznej. Polegał on na tym, że złożone modele obliczeniowe stosowane na potrzeby rozmaitych ekspedycji kosmicznych były niekompatybilne. To oznacza, że nie zawsze możliwa była wymiana i porównanie danych obserwacyjnych zgromadzonych w czasie misji. Dzięki projektowi IMPEX naukowcy będą teraz w stanie porównywać dane obserwacyjne z modelami symulacyjnymi, posługując się zasadniczo „tym samym językiem” co inni badacze na całym świecie. W ramach projektu powstał portal, który w jednym miejscu udostępnia potężne ilości informacji pozyskanych w ramach minionych i realizowanych właśnie misji wraz z odpowiednimi narzędziami dostępu. Czteroletni projekt już znalazł praktyczne zastosowanie. Naukowcy byli w stanie porównać dane zebrane w ramach misji sondy Venus Express Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) wystrzelonej w 2005 r. i misji sondy Messenger NASA, która krążyła po orbicie Merkurego w latach 2011-2015 z istniejącymi modelami symulacyjnymi. Porównania z danymi obserwacyjnymi otrzymanymi dzięki słynnej misji sondy Rosetta ESA, która jako pierwsza w 2015 r. miękko wylądowała na komecie, mają zostać umożliwione w najbliższej przyszłości. Dzięki porównywaniu danych obserwacyjnych z symulacją środowiska komety, naukowcy mają nadzieję zyskać znacznie pełniejszy obraz tego, jak powstawał nasz Układ Słoneczny. Postępy poczynione zostały także w badaniach nad polami magnetycznymi okalającymi Wenus, Merkurego i inne ciała niebieskie Układu Słonecznego. Jednak aby dotrzeć do tego etapu, projekt musiał zgromadzić ekspertów z Austrii, Francji, Finlandii i Rosji celem określenia kluczowych wymogów i wskazania możliwych przeszkód. W ten sposób zespół zyskał podstawę do zaprojektowania funkcjonalnego i łatwego w użyciu oprogramowania oraz zdefiniowania wspólnych modeli danych. Następnie partnerzy projektu mogli opracować jeden punkt dostępu do imponującej gamy narzędzi przeznaczonych do pracy z różnymi danymi z dziedziny fizyki plazmy. W portalu IMPEX, narzędzie CDPP AMDA (zautomatyzowana analiza wielozbiorów danych) zapewnia prosty dostęp i łatwe w użyciu funkcje eksploracji danych. Kolejnym narzędziem jest CDPP 3DView, które pozwala naukowcom symulować trajektorie statków kosmicznych. Wszystkie bazy danych IMPEX tak naprawdę bezpośrednio zasilają narzędzie 3DView, umożliwiając interaktywne łączenie orbit statków kosmicznych z pomiarami in-situ i danymi symulacyjnymi. Projekt IMPEX, którego sfinalizowanie zaplanowano na koniec maja 2015 r., ma poprawić wzajemne zrozumienie i współpracę ekspertów ds. modelowania i danych misji kosmicznych oraz przyczynić się do położenia podwalin pod przyszłe misje prowadzone w opłacalny i wysoce zespołowy sposób. Więcej informacji: IMPEX http://impex-fp7.oeaw.ac.at/
Kraje
Austria