Kiedy przetrwanie gatunków staje się gorącym tematem
Wiele gatunków jest zależnych od temperatury w kontekście innych nisz ekologicznych, takie jak np. nisza reprodukcyjna lub nisza żywieniowa. Na relacje między ściśle koewoluującymi gatunkami mogą również wpływać zmiany termiczne. Pasożytnictwo jest być może archetypowym przykładem relacji w ramach koewolucji. W celu zbadania skutków zmian temperatury, w ramach finansowanego przez UE projektu COEVOLCLIM przyjrzano się mszycy zbożowej (Sitobion avenae) i jej głównemu parazytoidowi, Aphidius rhopalosiphi. Mszyce żywią się zbożami ozimymi i jarymi, natomiast owadziarka składa jaja w mszycy, gdzie następuje ich rozwój. Naukowcy uczestniczący w projekcie COEVOLCLIM przyjrzeli się oddziaływaniu temperatury na etapie poprzedzającym składanie jaj, gdy do głosu dochodzą aspekty behawioralne. W fazie po złożeniu jaj, gdy parazytoid rozwija się w mszycy, interakcje immunologiczne wpływają na przetrwanie obu gatunków. Zarówno behawioralne, jak i immunologiczne interakcje były zakłócane przez temperaturę, ale wyższe temperatury miały większy wpływ na powyższe interakcje. W wyższych temperaturach na relacje wpływają reakcje fizjologiczne, takie jak tempo przemiany materii i tempo ataku behawioralnego parazytoidu. W niższych temperaturach następuje zmniejszenie aktywności obu gatunków. W zakresie interakcji immunologicznych, odporność na mszyce rosła wraz temperaturą. Badanie ukazało możliwe skutki zmian klimatycznych dla relacji między gospodarzem a parazytoidem, które można odnieść do innych gatunków. W szczególności dotyczyłoby to organizmów ektotermicznych, takich jak owady, węże, żółwie morskie i ślimaki, u których temperatura ciała zależy głównie od temperatury otoczenia. W okresie wielkich zmian oraz fundamentalnego znaczenia ochrony środowiska, kluczowe znaczenie ma wiedza na temat skutków zmian klimatycznych na zbiorowiska roślin i zwierząt. Metody biokontroli mogą również wykorzystywać informacje o relacjach między gatunkami w kontekście temperatury dla poprawy kontroli szkodników w uprawach szklarniowych.
Słowa kluczowe
Globalne ocieplenie, przetrwanie gatunków, interakcja, mszyca zbożowa, owadziarka, zachowanie, interakcja immunologiczna, organizm ektotermiczny, kontrola szkodników