Jak zdefiniować emocje?
Czym dokładnie są emocje, co je wyzwala oraz jak je postrzegamy? Psycholodzy, poeci, filozofowie i naukowcy badali emocje oraz próbowali zrozumieć je od tysiącleci. Uczestnicy finansowanego przez UE projektu PROPEREMO (Production and perception of emotion: An affective sciences approach) stworzyli nowatorską, interdyscyplinarną metodę empirycznego badania emocji. Zespół projektu stworzył model przetwarzania składowych emocji. Zaproponowano, że subiektywna ocena kluczowych zdarzeń wywołuje emocje m.in. poprzez zmiany motywacyjne, odpowiedzi fizjologiczne, ekspresję motoryczną i subiektywne odczuwanie. Bazując na tym założeniu, uczestnicy projektu badali powstawanie oraz narastanie indywidualnych emocji, a także postrzeganie i wnioskowanie na temat tych emocji przez obserwatorów w kontekście społecznym. Przy wsparciu międzynarodowego zespołu zdefiniowano emocje za pomocą ścisłych sformułowań. Zaproponowana definicja rozróżnia patologiczne i prawidłowe odpowiedzi emocjonalne. Definicja uwzględnia również różnice między emocjami praktycznymi (adaptacyjnymi) a estetycznymi i poznawczymi, jak również zdolności i predyspozycje emocjonalne. Zespół poczynił istotne postępy w określaniu natury procesu oceny, który wyzwala i kształtuje epizod emocjonalny, uwzględniając precyzyjne mechanizmy tworzenia i postrzegania ekspresji emocji. Narzędzia wykorzystane do wyjaśniania tej problematyki obejmują behawioralne mikrokodowanie ekspresji twarzy, gestów i ruchów ciała, cyfrową analizę akustyczną ekspresji wokalnej, oraz poprzednie badania w tej dziedzinie. Inny istotny przebadany aspekt obejmował różnice indywidualne w zdolności rozpoznawania emocji, co jest użytecznym zagadnieniem w technologii interakcji człowiek-komputer. Innymi kluczowymi tematami, którymi zajął się zespół badawczy, było wyrażanie emocji w słowach i wpływ na nie języka oraz kultury. Pomogło to na przykład w naświetleniu względności językowej lub kulturowej w nazywaniu emocji, w tym subtelnych emocji wywołanych przez malarstwo, poezję i muzykę. Warto nadmienić, że zespół stworzył i przetestował nową skalę do pomiaru emocji estetycznych. Wytworzone podczas trwania projektu narzędzia oraz odkrycia dokonane przez jego uczestników przybliżyły nas do dokładniejszego niż kiedykolwiek zdefiniowania emocji.
Słowa kluczowe
Emocje, PROPEREMO, motywacyjny, fizjologiczny, ekspresja