Historia predynastycznego Egiptu
Społeczeństwo starożytnego Egiptu wywarło silny wpływ na cywilizację grecką i rzymską, a za ich pośrednictwem na dziedzictwo kulturowe współczesnej Europy. Choć w ostatnich dekadach odkryto wiele nowych informacji na temat wczesnych etapów rozwoju cywilizacji egipskiej (tzw. okresu predynastycznego), wciąż istnieje wiele niewiadomych. W ramach finansowanego ze środków UE projektu CASEPS (Comparative archaeological study of Egyptian predynastic settlements) podjęto badania tego okresu poprzez analizę zróżnicowania artefaktów archeologicznych. Prace rozpoczęto od utworzenia cyfrowego archiwum porównywalnych zestawów danych, korzystając z wcześniej opublikowanych źródeł oraz własnych wyników wykopalisk. Dane dotyczyły głównie ceramiki z Egiptu Górnego, w tym z dwóch najważniejszych stanowisk okresu predynastycznego: Nagady i Hierakonpolis. W badaniach uwzględniono też dwa stanowiska z Egiptu Dolnego. Badacze opracowali tabele przekształceń ułatwiające porównywanie różnego rodzaju kodów i terminów używanych we wcześniejszych badaniach. Dokonano ilościowego porównania artefaktów ceramicznych ze wszystkich stanowisk, zwracając szczególną uwagę na kształt, typ i przeznaczenie. Porównanie pozwoliło ustalić wzorce o znaczeniu chronologicznym i uzyskać wgląd w dynamikę rozwoju społeczeństwa egipskiego w wiekach poprzedzających ustanowienie państwowości. Wyniki porównano z dotychczasowymi teoriami organizacji społeczeństwa egipskiego. Wnioski były prezentowane na licznych seminariach i konferencjach. W chwili zakończenia projektu były w przygotowaniu dwie monografie. Partnerzy projektu uczestniczyli też w szkoleniach z zakresu rozwoju kariery i umiejętności badawczych. Prace projektu CASEPS ujawniły szereg czynników historycznych istotnych dla kształtowania się cywilizacji egipskiej. Pozwoliło to poszerzyć istniejącą wiedzę na temat okresu predynastycznego i wzmocnić pozycję Europejskiej Przestrzeni Badawczej (EPB) w tej dziedzinie.
Słowa kluczowe
Predynastyczna, cywilizacja egipska, artefakty ceramiczne, CASEPS, archeologiczne
