Przyczyny unikalności owadów pasożytniczych Badacze odkryli, dlaczego większość owadów pasożytniczych różni się od wszystkich innych organizmów brakiem zdolności wytwarzania lipidów niezbędnych do życia. Zmiana klimatu i środowisko © Shutterstock Wszystkie organizmy przechowują energię w postaci lipidów. Jako że są one niezbędne, większość organizmów wytwarza własne lipidy w procesie lipogenezy. Wiele owadów pasożytniczych nie jest jednak zdolnych do wytwarzania lipidów i pozyskuje je zamiast tego od gospodarzy. W ramach finansowanego przez UE projektu ECOLOGY&LIPOGENESIS (Ecological conditions underlying the lack of lipid synthesis in parasitic insects) prowadzono badania na dwóch osach pasożytniczych, aby odkryć przyczyny ich niezdolności do wytwarzania lipids. Osy składające jaja w ciałach gąsiennic są znanym przykładem pasożytnictwa wśród owadów. Gdy larwy wyklują się z jaj, żywią się gospodarzem do uzyskania dorosłości, zabijając w ten sposób gąsiennicę. Badacze chcieli ustalić, czy to pasożytniczy tryb życia osy jest przyczyną niemożności wytwarzania lipidów, czy te odgrywają tutaj rolę czynniki środowiskowe, takie jak dostępność substancji odżywczych. Początkowo analizowali potomstwo starszych matek, które składały jaja o niskim poziomie białek, cukrów i lipidów. Mimo przezwyciężenia niedoborów lipidów i cukrów podczas żerowania na gospodarzu na etapie larwalnym, młode cechowały się niskim poziomem białek i glikogenu również po osiągnięciu dorosłości. Te dorosłe osy prawdopodobnie również przekażą potomstwu niski poziom substancji odżywczych, co podkreśla istotność wpływu przebiegu życia osobnika na kolejne pokolenia jego potomstwa. Jako że pasożytnicze osy mogą pozyskiwać lipidy od gospodarza, prawdopodobnie zanika u nich lipogeneza, która stanowi znaczny wydatek energetyczny, a nie jest już niezbędna. Badacze dowiedli, że larwy żerujące na gąsienicach pozyskują wszystkie lipidy z ciała gospodarza, co potwierdza powyższą hipotezę. Wprawdzie większość os pasożytniczych nie wytwarza lipidów, lecz nie wszystkie gatunki zatraciły taką zdolność. Aby sprawdzić, czy lipogeneza jest zależna od czynników środowiskowych, badacze analizowali różne populacje tego samego gatunku osy pasożytniczej z 12 stanowisk w 4 krajach. Stwierdzili, że zdolność wytwarzania lipidów była różna w poszczególnych populacjach, co wskazuje, że lipogeneza zależy od środowiska i nie jest cechą swoistą dla gatunku. Nie jest jednak jasne, jak szybko populacje mogą przełączać strategie w różnych warunkach środowiskowych. Słowa kluczowe Owady pasożytnicze, lipidy, lipogeneza, ECOLOGY&LIPOGENESIS, osy, dostępność substancji odżywczych
